Rối loạn tiền đình ốc tai là gì? Triệu chứng, cách chữa

Rối loạn tiền đình ốc tai xảy ra khá phổ biến tại Việt Nam. Khi khởi phát, người bệnh sẽ có các triệu chứng như chóng mặt, ù tai, mất thăng bằng,…. Gây ảnh hưởng khá lớn đến tinh thần và sức khỏe. Nhưng nếu có cách chữa trị phù hợp, bệnh tình sẽ nhanh chóng thuyên giảm và không gặp những tác dụng phụ ngoài ý muốn.

Rối loạn tiền đình ốc tai là gì?

Tiền đình là một bộ phận nằm sau ốc tai, làm nhiệm vụ giữ phương hướng & thăng bằng cho cơ thể.

Rối loạn tiền đình ốc tai là các vùng xung quanh khu vực não bộ và tai xuất hiện tổn thương. Khiến cơ thể khó kiểm soát được hành động và dễ dàng bị mất phương hướng.

Hiện tại, có khoảng 10 đến 15% người dân Việt Nam mắc bệnh rối loạn tiền đình ốc tai. Gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống và tinh thần của người bệnh, nên cần phát hiện sớm và chữa trị kịp thời để bệnh được kiểm soát và không chuyển biến phức tạp.

Nguyên nhân gây rối loạn tiền đình ốc tai

Nguyên nhân gây rối loạn tiền đình ốc tai không cố định là một, mà có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau. Việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh sẽ hỗ trợ rất lớn trong việc chữa trị và hồi phục sức khỏe ổn định.

Theo các chuyên gia và bác sĩ, nguyên nhân gây bệnh bao gồm:

• Không lành mạnh trong quan hệ tình dục, mất máu nhiều.
• Tác dụng phụ của thuốc (thuốc chống trầm cảm, thuốc chống mất ngủ,…).
• Thời tiết giao mùa, chuyển từ lạnh sang nóng hoặc ngược lại một cách đột ngột.
• Mắc bệnh huyết áp thấp, bệnh về tim mạch, thiếu máu lên não,… khiến cho quá trình vận chuyển máu lên não kém do bị cản trở.
• Uống nhiều bia rượu, lạm dụng các chất kích thích,… làm cho cơ thể tích tụ nhiều độc tố.
• Mất ngủ kéo dài, thường xuyên căng thẳng, áp lực,… khiến cho hệ thống thần kinh bị tổn thương (nhất là khi tổn thương tại dây thần kinh số 8).
• Tai thường xuyên bị gió hoặc nước xâm nhập (đặc biệt là vào mùa đông)
• Yếu tố làm tăng nguy cơ: suy dinh dưỡng, béo phì,….

Dấu hiệu nhận biết rối loạn tiền đình ốc tai

Rối loạn tiền đình ốc tai khi khởi phát sẽ khiến hệ thống thính giác của người bệnh gặp các vấn đề bất thường. Ví dụ như thường xuyên cảm thấy ù tai và có tiếng ve đang kêu râm ran ở phía trong (nhất là khi không gian bên ngoài yên tĩnh và không có tiếng động). Hoặc có thể là tiếng o o, tiếng chuông kêu, tiếng huýt sáo, tiếng sóng biển,… văng vẳng trong tai.

Ngoài ra, cơ thể người bệnh có thể xuất hiện thêm các dấu hiệu nhận biết khác như:

• Khó tập trung, cảm thấy đầu lâng lâng.
• Uể oải, mắt lờ đờ, mệt mỏi cả ngày.
• Buồn nôn, nôn.
• Mất ngủ, khó ngủ về đêm gây ra cảm giác khó chịu.
• Mắt mờ khi cử động hoặc xoay cổ.
• Cần vật vịnh để đứng vững khi chuyển từ tư thế ngồi sang đứng.
• Mất thăng bằng, có cảm giác như mọi vật xung quanh di chuyển.

Những dấu hiệu nhận biết trên có thể xảy ra thường xuyên (không phân biệt ngày đêm) và kéo dài dai dẳng. Khiến người bệnh cảm thấy bế tắc, mệt mỏi và muốn thoát ra nhưng không được.

Rối loạn tiền đình ốc tai nguy hiểm không?

Về cơ bản, rối loạn tiền đình ốc tai không gây nguy hiểm và không đe dọa trực tiếp đến tính mạng của người bệnh khi được thăm khám và chữa trị kịp thời, đúng phương pháp. Nhưng trong suốt thời gian mắc phải, người bệnh sẽ gặp rất nhiều bất tiện trong công việc và cuộc sống hằng ngày.

Chẳng hạn như:

• Mất ngủ, trí nhớ giảm sút, cơ thể suy kiệt do tai thường xuyên bị ù và nghe như có tiếng e e vào ban đêm.
• Thính lực suy giảm, có cảm giác trong tai ù ù – khiến cho việc lắng nghe và giao tiếp gặp nhiều khó khăn.
• Mất thăng bằng – khiến bản thân dễ ngã trong các tình huống, đặc biệt là khi tham gia giao thông, gây nguy hiểm cho chính mình và những người xung quanh.
• Trường hợp bệnh chuyển biến nặng, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ bị điếc vĩnh viễn.

Bên cạnh đó, một số tài liệu uy tín đã chỉ ra rằng, rối loạn tiền đình ốc tai có liên quan đến những bệnh lý riêng biệt. Nói cách khác, bệnh nếu kéo dài và không sớm có phác đồ chữa trị phù hợp sẽ dễ gặp những biến chứng rất đáng lo ngại.

Ví dụ như:

• Mắc bệnh về tai: Viêm tai giữa, viêm tai trong,…. Lâu dần hoặc không xử lí nhanh chóng, kịp thời và đúng phương pháp sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng lắng nghe của người bệnh.
• Xơ vữa động mạch: Ù tai, nghe tiếng ve kêu bên trong tai râm ran, nghe nhịp đập trong tai,… có thể do động mạch của người bệnh bị tắc nghẽn, khiến cho lượng máu cần đi qua nhiều hơn. Mặt khác, làm tăng nguy cơ bị đột quỵ.
• Mắc bệnh liên quan đến thận: Trong Y Học Cổ Truyền, ốc tai và thận có mối quan hệ rất chặt chẽ, bởi đây là cơ quan khiếu ra tai. Nên khi bị rối loạn tiền đình ốc tai thời gian dài, thận có thể sẽ bị suy giảm chức năng và không còn hoạt động tốt. Khiến bên trong cơ thể tích tụ nhiều độc tố và gây ra những bệnh lý liên quan.
• Bệnh Meniere: Là bệnh lý về rối loạn thính lực. Xảy ra khi ion & dịch nội mô tăng đột ngột, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của hai hoặc một bên tai. Lúc này, người bệnh sẽ thường xuyên cảm thấy trong tai có những tiếng kêu e e và kèm theo chóng mặt, hoa mắt, xây xẩm mặt mày. Mặt khác, rối loạn tiền đình ốc tai không giữ thăng bằng được thường xuyên có thể làm cho hệ thống thính lực suy giảm vĩnh viễn.

Cách chữa trị rối loạn tiền đình ốc tai

Rối loạn tiền đình ốc tai thường được chữa trị bằng thuốc tây, thuốc nam và thuốc Đông Y. Mỗi cách chữa trị sẽ có những ưu điểm riêng biệt và mang đến các hiệu quả khác nhau. Nên tùy thuộc vào mức độ bệnh, cơ địa,… mà người bệnh sẽ đưa ra lựa chọn phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân để an toàn, ít gặp tác dụng phụ và đạt được kết quả như mong đợi.

1. Chữa trị bằng thuốc tây

Dùng thuốc tây để chữa trị rối loạn tiền đình ốc tai là cách được nhiều người bệnh áp dụng nhất. Bởi tiện lợi, cho hiệu quả nhanh và cao chỉ trong một thời gian ngắn. Nhưng cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa về liều lượng và tần suất sử dụng để không bị tác dụng ngược hoặc gặp những biến chứng nghiêm trọng khó kiểm soát.

Một số loại thuốc tây thường được chỉ định để chữa trị bệnh là:

• Thuốc an thần (lorazepam, diazepam,…): Sử dụng khi người bệnh bị chóng mặt, ù tai do áp lực, căng thẳng trong cuộc sống hoặc công việc.
• Thuốc bổ rối loạn tiền đình (piracetam, ginkgo biloba,…): Thường được dùng để điều chỉnh các suy giảm ở cơ quan tiền đình.
• Thuốc glucocorticoid (methylprednisolon,…): Tác dụng chính là giảm ù tai, chóng mặt và chống viêm.
• Thuốc lọc máu não, ức chế canxi (flunarizine, cinnarizin,…): Được chỉ định sử dụng để cải thiện triệu chứng chóng mặt.

Lưu ý: Những loại thuốc tây trên có thể gây ra một số tác dụng phụ cho người bệnh khi không được dùng đúng cách. Bởi chúng làm kích thích & ức chế thần kinh, khiến cơ thể người bệnh gặp tình trạng uể oải, mệt mỏi cả ngày. Thậm chí là phụ thuộc vào thuốc, nghiện thuốc.

2. Chữa trị bằng thuốc nam

Chữa trị bằng thuốc nam thường được áp dụng trong trường hợp rối loạn tiền đình ốc tai ở mức độ nhẹ hoặc mới khởi phát. Các triệu chứng đau đầu, ù tai, hoa mắt lúc này mới chớm nở và gần như không gây ảnh hưởng lớn đến công việc nên cho hiệu quả tương tối tốt.

• Ngải cứu: Là một vị thuốc có nhiều công dụng rất tuyệt vời. Khi kết hợp với óc heo để làm thành món ăn dùng trong bữa cơm hằng ngày có thể giúp bệnh cải thiện nhanh chóng và hiệu quả.
• Đinh lăng: Là một vị thuốc có công dụng chữa trị rối loạn tiền đình và mất ngủ. Người bệnh chỉ cần dùng lá đinh lăng đã rửa sạch, ráo nước cho vào chảo sao vàng rồi cho vào gối để nằm mỗi khi ngủ. Sau một thời gian, tình trạng ù tai, đau đầu,… sẽ cải thiện đáng kể.
• Đông trùng hạ thảo: Là một nguyên liệu quý và tốt cho sức khỏe. Người bệnh muốn bồi bổ cho não bộ và hệ thống tiền đình, có thể cho vào hầm cùng óc heo để ăn trong ngày với tần suất 3 đến 4 lần/tuần để đạt được hiệu quả như kì vọng.

Lưu ý: Chữa trị bệnh bằng thuốc nam khá đơn giản và dễ thực hiện, cũng như không mất nhiều thời gian để tìm kiếm nguyên liệu. Tuy nhiên, cách này thường cho hiệu quả từ từ nên đòi hỏi người bệnh cần kiên trì và không nôn nóng sử dụng quá liều để đảm bảo an toàn và không gặp các tác dụng phụ ngoài ý muốn.

3. Chữa trị bằng thuốc Đông Y

Trong quan điểm của Đông Y, bệnh rối loạn tiền đình ốc tai có thể xuất phát từ việc cơ thể bị xâm nhập phong tà, âm thịnh dương suy, ngũ tạng suy giảm, ù tai, chóng mặt do dương khí bốc lên, khó giữ thăng bằng và hoa mắt do can tâm hư tổn. Để chữa trị dứt điểm và không tái đi tái lại nhiều lần, người bệnh cần được loại bỏ tà khí đã xâm nhập và kết hợp bồi bổ cơ thể một cách toàn diện.

• Bài thuốc 1: Chuẩn bị đại táo, viễn trí, phục thần, lạc tiên, củ bình vôi, dạ giao đăng và liên nhục với liều lượng hợp lí. Sau đó sắc lấy nước uống mỗi ngày để định tâm, giảm lo âu, hồi hộp, an thần, thông kinh lạc, bổ huyết,…. Giúp bệnh sớm thuyên giảm.
• Bài thuốc 2: Chuẩn bị 4 gram sinh khương, 12 gram bán hạ, 3 gram can khương, 12 gram mạch nha, 3 gram thần khúc, 8 gram bạch linh, 20 quả táo, 8 gram cam thảo, 1.5 gram nhân sâm, 8 gram bạch truật, 8 gram cương tàm và 8 gram hoàng bá. Sau đó, cho tất cả vào nồi nấu cùng một lượng nước vừa đủ, đến khi sắc lại thì lọc lấy nước uống để giảm chóng mặt, đau đầu, ngực đầy,… do âm hư.
• Bài thuốc 3: Chuẩn bị bán hạ, sinh khương, sa nhân, táo, trần bì và đẳng sâm với liều lượng theo chỉ dẫn của thầy thuốc. Sau đó cũng sắc lấy nước cốt uống trong ngày (bỏ phần bã và không để qua đêm) để giảm đau bụng, đau đầu cơ năng và buồn nôn có nguyên nhân là tỳ vị hư hàn.

Lưu ý: Giống hai cách chữa trị trên, chữa trị bằng thuốc Đông Y phải theo chỉ dẫn của thầy thuốc để đạt được hiệu quả tốt nhất và bảo vệ bản thân không gặp các tác dụng phụ không mong đợi. Bên cạnh đó, phù hợp với đa số phụ nữ đang cho con bú, trẻ nhỏ và người già.

Cách phòng tránh rối loạn tiền đình ốc tai

Rối loạn tiền đình ốc tai có thể xảy ra ở mọi đối tượng nên việc phòng tránh để không ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần và chất lượng cuộc sống là rất quan trọng. Cụ thể, bạn có thể thực hiện những cách sau đây:

• Xây dựng chế độ nghỉ ngơi hợp lí và không ngủ nướng, không thức khuya, ngủ đủ 8 tiếng/ngày.
• Hạn chế ngồi xuống hoặc đứng lên liên tục để giữ được thăng bằng – không ngất xỉu đột ngột.
• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học và không quên bổ sung vào khẩu phần ăn những thực phẩm giàu vitamin D, B6, C để sức đề kháng được tăng cường. Đồng thời, hạn chế ăn đồ cay nóng, chiên xào, nhiều dầu mỡ và giảm lượng muối khi chế biến thức ăn.
• Cố gắng giữ tinh thần trong trạng thái vui vẻ, thoải mái, thư thái và không stress, căng thẳng, phiền muộn, mệt mỏi.
• Không ngồi làm việc một chỗ trên máy tính quá lâu. Thay vào đó, nên thay đổi hướng nhìn hoặc đứng dậy đi lại sau khoảng 1 đến 2 tiếng làm việc.

Trên đây là những thông tin chi tiết về rối loạn tiền đình ốc tai. Hi vọng sẽ là một nguồn tham khảo hữu ích với bạn đọc. Bên cạnh đó, nếu thấy cơ thể xuất hiện các dấu hiệu bất thường như thường xuyên mất thăng bằng, chóng mặt, ù tai,… nên đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế chuyên nghiệm kiểm tra để chắc chắn hơn về sức khỏe và nhận được lời khuyên từ chuyên gia hoặc bác sĩ chuyên môn.