Thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi: Bệnh chớ xem thường

Theo các chuyên gia đầu ngành, biểu hiện thoái hóa khớp gối thường xuất hiện ở những đối tượng trên 55 tuổi. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng này có xu hướng trẻ hóa và dần tăng lên bởi nhiều yếu tố khác nhau. Thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi nếu không được phát hiện sớm và điều trị, chăm sóc đúng cách có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm.

Thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi do đâu?

Quá trình thoái hóa xương khớp thường xuất hiện theo quá quá trình lão hóa của cơ thể. Tuy nhiên, theo thống kê từ những năm gần đây, biểu hiện thoái hóa gối khởi phát nhiều ở người trẻ tuổi bởi những tác nhân sau:

1. Bị chấn thương

Bị chấn thương ở gối là một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng thoái hóa khớp gối sớm. Tổn thương ở khu vực này có thể được điều trị và chăm sóc hồi phục tốt nhưng có thể để lại những di chứng về sau.

Trong khi đó, người trẻ là nhóm đối tượng thường xuyên vận động, di chuyển nhiều nên có thể làm tăng nguy cơ va chạm vật lý. Lúc này, khu vực bị chấn thương sẽ ảnh hưởng đến sụn khớp, mô cơ và khiến dây thần kinh ở vùng lân cận bị tổn thương.

Đa số các chấn thương ở khớp gối sẽ hình thành cục đông máu tại mau mạch, lúc này sẽ gây cản trở hoạt động lưu thông máu đến các cơ quan khác trên cơ thể. Bên cạnh đó, những người trẻ tuổi sau khi chấn thương sẽ bị suy giảm khả năng chịu áp lực ở đầu gối, không thể hồi phục hoàn toàn. Điều này sẽ làm tăng nguy cơ bị thoái hóa sớm gối sớm, đau nhức đầu gối khi thay đổi thời tiết, di chuyển hay vận động mạnh.

2. Chế độ ăn uống không khoa học

Chế độ ăn uống không lành mạnh, khoa học là một trong những tác nhân dẫn đến tình trạng thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi và một số vấn đề liên quan đến xương khớp. Nhóm đối tượng này thường hay chủ quan về sức khỏe, một số người thường xuyên bận rộn nên ăn uống vội vàng, qua loa, không đảm bảo chế độ dinh dưỡng. Tình trạng này khiến cơ thể bị thiếu hụt những thành phần dinh dưỡng cần thiết như vitamin E, A, D, canxi,… gây khởi phát biểu hiện đau nhức khớp gối thường xuyên, làm tăng nguy cơ thoái hóa.

3. Lười vận động

Có nhiều người trẻ tuổi cho rằng việc hạn chế vận động sẽ giúp các khớp xương được nghỉ ngơi nhiều hơn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia đầu ngành, thói quen lười vận động ở người trẻ tuổi là một trong những nguyên nhân gây thoái hóa khớp gối.

Bên cạnh đó, ít vận động có thể ảnh hưởng làm cản trở hoạt động tuần hoàn máu đến các cơ quan trên cơ thể. Điều này gây khó khăn trong quá trình vận chuyển oxy và máu đến khớp gối.

Tình trạng này lâu dài sẽ khiến dịch ở khớp gối bị suy giảm dẫn đến ổ khớp bị khô. Khi vận động, di chuyển các đầu xương sẽ va chạm gây đau nhức và các mô sụn bị bào mòn.

4. Thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi do béo phì, thừa cân

Khớp gối được xem là một trong những khớp chính với chức năng nâng đỡ cơ thể và sẽ chịu áp lực từ trọng lượng cơ thể nhiều hơn. Đặc biệt là khi vận động, mang vác nặng hoặc tình trạng thừa cân, béo phì.

Đây là một trong những tác nhân dẫn đến đau nhức khớp gối và làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi. Bên cạnh đó, việc không kiểm soát cân nặng hợp lý trong thời gian dài sẽ làm tăng áp lực dẫn đến các mô sụn tổn thương khiến các triệu chứng bệnh lý trở nên nghiêm trọng hơn.

5. Vận động sai cách, tư thế xấu

Duy trì tư thế xấu và vận động không đúng cách có thể tác động đến sức khỏe xương khớp. Tình trạng này sẽ khiến cấu trúc của xương khớp bị thay đổi. Bên cạnh đó, vận động nặng và thực hiện tư thế không đúng cách trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến khả năng chịu lực ở khớp gối, dẫn đến phát sinh các triệu chứng thoái hóa khớp gối như đau nhức khớp, sưng viêm khó chịu.

Ngoài ra, với những người trẻ tuổi thường xuyên vận động, luyện tập với cường độ cao có thể khiến sụn khớp bị mài mòn nhanh chóng và gây ra hiện tượng thoái hóa sớm.

6. Lối sống không lành mạnh

Hiện nay có nhiều đối tượng người trẻ tuổi có lối sống không lành mạnh, suy trì những thói quen xấu ảnh hưởng đến xương khớp và làm tăng nguy cơ bị thoái hóa khớp gối. Phải kể đến như:

• Ngủ không đủ giấc
• Thức khuya
• Hút thuốc lá thường xuyên
• Lạm dụng bia rượu và các chất kích thích khác

Những thói quen này có thể gây ức chế quá trình tổng hợp canxi ở các khớp xương khiến mật độ xương thưa dần. Bên cạnh đó, một số thành phần có trong bia rượu, thuốc lá sẽ làm cản trở quá trình lưu thông máu và oxy nuôi dưỡng xương khớp. Lúc này hệ thống xương sẽ dần suy yếu, gây nhức mỏi trong quá trình di chuyển, vận động và tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp gối.

Dấu hiệu thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi

Thoái hóa khớp gối đặc trưng bởi tình trạng đau nhức, mỏi gối. Tuy nhiên, biểu hiện khi mới khởi phát này ở người trẻ tuổi có thể bị nhầm lẫn với tình trạng nhức mỏi thông thường. Do đó, rất nhiều đối tượng chủ quan bỏ qua giai đoạn bệnh mới khởi phát.

Tuy nhiên, khi thoái hóa khớp gối tiến triển nặng nề hơn, tổn thương nghiêm trọng có thể gây ra các triệu chứng lâm sàng như:

• Vùng khớp gối bị đau nhức dữ dội, nhất là khi vận động mạnh, di chuyển
• Hiện tượng cứng khớp thường xuất hiện vào buổi sáng khi mới ngủ dậy. Sau 10 – 30 phút, người bệnh mới cảm thấy dễ dịu hơn và di chuyển được
• Khớp gối có biểu hiện sưng viêm do hiện tượng tràn dịch khớp. Tình trạng này chỉ được cải thiện khi người bệnh tiến hành hút dịch khớp gối.
• Dấu hiệu đau nhức khớp có thể lan rộng khi các dây thần kinh bị chèn ép
• Cơn đau thường kéo dài dai dẳng và có xướng trở nên nặng nề hơn, một số trường hợp có thể tạo ra âm thanh lục cục, lạo xạo ở khớp gối khi di chuyển
• Khớp gối bị teo, biến dạng, đây là dấu hiệu bệnh lý tiến triển nặng nề, lúc này sụn khớp đã tổn thương nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động

Thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi nguy hiểm không?

Hiện tượng thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi đang có xu hướng tăng nhanh, khiến nhiều người lo lắng. Trường hợp bệnh lý mới khởi phát, bạn vẫn có thể di chuyển và vận động, sinh hoạt bình thường.

Tuy nhiên, các triệu chứng đau nhức, sưng viêm sẽ diễn tiến âm thầm. Lúc này người bệnh có thể gặp khó khăn trong hoạt động đi lại, di chuyển. Nhất là những động tác cần dùng nhiều lực ở khớp gối như đứng lên, ngồi xuống, leo cầu thang, mang vác,…

Trường hợp bệnh thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng phương pháp có thể phát sinh các biến chứng nặng nề, ảnh hưởng đến chức năng vận động của khớp gối, điển hình như yếu cơ, khớp gối biến dạng hoặc có thể bị tàn phế.

Các triệu chứng bệnh thoái hóa khớp gối sẽ biểu hiện khác nhau qua từng giai đoạn. Khi di chuyển, vận động nếu cảm thấy đau nhức đầu gối, nghe tiếng lục cục, gặp khó khăn trong việc lên cầu thang hay thực hiện động tác co duỗi chân,… Lúc này, bạn cần chủ động đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị sớm.

Tình trạng thoái hóa khớp gối không chỉ tác động làm thay đổi dáng đi, mất cân bằng ở cột sống mà còn ảnh hưởng đến thần kinh tọa. Do đó, người trẻ tuổi tránh chủ quan khi gặp phải tình trạng đau nhức khớp gối thường xuyên nhưng không xác định được nguyên nhân cụ thể. Việc tiến hành thăm khám sớm sẽ tránh tình trạng cơn đau nhức khớp gối lan rộng, đến vùng thắt lưng và những khu vực lân cận.

Các phương pháp chẩn đoán bệnh thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi

Sau khi tiếp nhận, bác sĩ sẽ căn cứ vào các biểu hiện lâm sàng, từ đó đưa ra những chẩn đoán ban đầu. Sau đó, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện một vài động tác để xác định phạm vi chuyển động của khớp gối.

Để nhận định chính xác giai đoạn bệnh lý và mức độ tổn thương ở khớp gối. Bác sĩ sẽ đề nghị bệnh nhân tiến hành thực hiện một số chẩn đoán cận lâm sàng thông qua các xét nghiệm sau:

• Chụp cộng hưởng từ MRI
• Chụp X-quang
• Chụp CT

Hình ảnh chụp được từ những kỹ thuật xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ nhận biết chính xác những sai lệch của cấu trúc khớp, từ đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp.

Điều trị thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi

Các biện pháp điều trị thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi sẽ tập trung vào kiểm soát các triệu chứng bệnh lý. Cải thiện chức năng vận động của khớp gối, từ đó làm chậm quá trình thoái hóa hiệu quả.

Sử dụng thuốc tây điều trị

Sau khi xác định mức độ tổn thương cũng như nguyên nhân dẫn đến tình trạng thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi, bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định một số loại thuốc Tây nhằm cải thiện các triệu chứng đau nhức, sưng viêm ở khớp gối do bệnh lý gây ra. Cụ thể như:

• Nhóm thuốc giảm đau
• Thuốc giãn cơ
• Thuốc kháng viêm không steroid
• Thuốc tiêm

Các loại thuốc trên tuy có tác dụng giảm đau, sưng viêm khớp hiệu quả nhưng lại tìm ẩn các tác dụng phụ và phát sinh rủi ro trong thời gian sử dụng. Do đó, người bệnh cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa về liệu lượng và tần suất sử dụng. Tránh tự ý tăng/ giảm liều dùng hoặc ngưng điều trị vì có thể ảnh hưởng đến kết quả điều trị, khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Điều trị không sử dụng thuốc

Song song với việc sử dụng các loại thuốc điều trị theo chỉ định, bác sĩ chuyên khoa có thể kết hợp với biện pháp vật lý trị liệu giúp tăng hiệu quả điều trị. Bên cạnh đó, phương pháp này sẽ cải thiện tình trạng đau nhức hiệu quả, đồng thời tăng khả năng vận động, di chuyển của khớp gối hiệu quả.

Dưới đây là một số liệu pháp thường được bác sĩ chỉ định trong điều trị thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi:

• Nhiệt trị liệu
• Các bài tập trị liệu
• Điện trị liệu
• Sóng ngắn
• Massage trị liệu

Các triệu chứng bệnh thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi thường đáp ứng tốt các biện pháp điều trị và chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, một số ít trường hợp, những phương pháp điều trị trên không mang lại hiệu quả tốt.

Đối với những trường hợp này, bác sĩ chuyên khoa có thể cân nhắc can thiệp điều trị xâm lấn nhằm cải thiện chức năng vận động của người bệnh, đồng thời phòng tránh những biến chứng nguy hiểm. Tuy nhiên, phương pháp phẫu thuật khớp gối trong điều trị thoái khớp gối ở người trẻ tuổi không được khuyến khích bởi có thể để lại di chứng sau phẫu thuật.

Phòng ngừa và kiểm soát thoái hóa khớp gối ở người trẻ tuổi

Ở nhóm người trẻ tuổi, hoạt động tái tạo các mô sụn và khớp xương có xu hướng diễn ra nhanh chóng hơn so với người cao tuổi. Do đó, bạn có thể ngăn ngừa và kiểm soát các triệu chứng bệnh lý hiệu quả.

Dưới đây là một số biện pháp giúp phòng ngừa cũng như kiểm soát bệnh thoái hóa khớp gối:

• Cẩn thận trong quá trình vận động, chơi thể thao, lao động nặng nhằm làm giảm nguy cơ chấn thương. Trường hợp bị chấn thương, bạn cần tiến hành điều trị dứt điểm và chăm sóc đúng cách, tránh để lại di chứng ảnh hưởng đến khớp gối.
• Duy trì luyện tập thể dục, thể thao 30 phút mỗi ngày giúp nâng cao thể thể, tăng cường sức khỏe, sự dẻo dai cho xương khớp. Bạn nên lựa chọn những bộ môn vận động nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, bơi lội, tập yoga với cường độ phù hợp với thể trạng. Hạn chế những bộ môn tác dụng lực mạnh lên khớp gối hoặc vận động mạnh.
• Kiểm soát chỉ số cân nặng ở mức hợp lý. Nếu bạn đang thừa cân, béo phì hãy chủ động áp dụng các liệu pháp giảm cân lành mạnh giúp phòng ngừa và ngăn ngừa tình trạng bệnh lý trở nên nghiêm trọng.
• Thiết lập chế độ sinh hoạt hợp lý, lành mạnh, tránh căng thẳng, mệt mỏi hay thức khuya thường xuyên.
• Hạn chế thực hiện những tư thế xấu, không đúng và mang vác nặng
• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, tăng cường bổ sung các thực phẩm cần thiết cho cơ thể cũng như tăng cường sức khỏe cho xương khớp như vitamin D, canxi,… Đồng thời, hạn chế tiêu thụ thức ăn nhanh, chứa nhiều dầu mỡ, bia rượu, các chất kích thích,…

Các triệu chứng thoái hóa khớp gối thường kéo dài dai dẳng và mang tính chất mãn tính, nếu không được kiểm soát kịp thời có thể phát sinh các biến triển nguy hiểm. Do đó, những người trẻ tuổi khi mắc bệnh thoái hóa khớp gối cần tiến hành thăm khám và điều trị đúng cách, đồng thời kết hợp thực hiện các biện pháp phòng tránh để kiểm soát bệnh lý hiệu quả.