Mổ gai cột sống: Có nên không? Những điều cần biết

Phương pháp mổ gai cột sống được bác sĩ chuyên khoa chỉ định khi điều trị nội khoa không đáp ứng. Lúc này gai xương phát triển và có nguy cơ gây ra các biến chứng nặng nề. Mục đích của phương pháp mổ gai cột sống giúp loại bỏ các mỏm xương, phục hồi chức năng vận động và ổn định cấu trúc cột sống. Tuy nhiên, phẫu thuật gai cột sống có thể phát sinh một số rủi ro như nhiễm trùng, chảy máu kéo dài, gai xương tái phát,…

Có nên mổ gai cột sống không?

Gai cột sống là bệnh lý xương khớp mãn tính phổ biến ở những người cao tuổi. Các biểu hiện của bệnh lý xuất hiện khi lượng canxi tích tụ ở cột sống trong thời gian dài và hình thành các gai xương bất thường. Khi mới khởi phát, bệnh không gây đau nhức hay những dấu hiệu nhận biết đặc trưng. Tuy nhiên, lâu dần những mỏm xương có xu hướng tăng kích thước, gây áp lực lên đĩa đệm, cột sống và các khu vực xung quanh và khởi phát các triệu chứng đau nhức, rối loạn cảm giác, tê bì khó chịu,…

Đối với bệnh gai cột sống, bác sĩ sẽ ưu tiên áp dụng các phương pháp điều trị bảo tồn như sử dụng thuốc Tây, vật lý trị liệu, xây dựng lối sống khoa học, lành mạnh. Bệnh lý tuy không thể điều trị dứt điểm nhưng cũng không đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Các triệu chứng gai cột sống thường tiến triển chậm và có thể kiểm soát qua những biện pháp điều trị nội khoa.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp các triệu chứng bệnh lý tiến triển nghiêm trọng, có thể phát sinh các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động. Lúc này bác sĩ chuyên khoa sẽ cân nhắc mổ gai cột sống nhằm khắc phục các triệu chứng đau nhức, đồng thời bảo tồn chức năng vận động.

Phẫu thuật gai cột sống được chỉ định trong những trường hợp sau:

• Người bệnh không đáp ứng điều trị nội khoa trong 6 tháng
• Các gai xương kích thước lớn và chèn ép lên những mô mềm dẫn đến vùng da bên ngoài bị sưng đỏ và gây đau đớn dữ dội
• Những trường hợp bị gai cột sống phát sinh các biến chứng như rối loạn dây thần kinh thực vật, mất kiểm soát tiểu tiện, đại tiện,…

Phẫu thuật mổ gai cột sống được tiến hành để loại bỏ toàn bộ hoặc một phần gai xương. Nhằm làm giảm lực chèn ép lên những cơ quan xung quanh, cải thiện khả năng vận động và ổn định cấu trúc của cột sống. Với những trường hợp không xuất hiện các biến chứng, phương pháp phẫu thuật sẽ kiểm soát hoàn toàn các biểu hiện lâm sàng, từ đó làm tăng phạm vi cũng như mức độ di chuyển.

Những kỹ thuật phẫu thuật gai cột sống phổ biến

Căn cứ vào mức độ các triệu chứng bệnh lý và điều kiện tài chính của người bệnh, bác sĩ điều trị sẽ tư vấn những phương pháp phẫu thuật gai cột sống phù hợp. Cụ thể:

1. Mổ nội soi loại bỏ gai xương

Mổ nội soi được xem là thủ thuật ngoại khoa hạn chế xâm lấn thông qua vết mổ nhỏ ở vùng lưng. Kế đến, bác sĩ sẽ đưa các thiết bị nội soi vào. Thông qua hình ảnh từ camera của thiết bị này, bác sĩ sẽ quan sát rõ được tình trạng của cột sống và loại bỏ phần gai xương dễ dàng hơn.

Phương pháp mổ nội soi gai cột sống được đánh giá cao hơn so với phương pháp mổ truyền thống. Bởi có mức độ xâm lấn thấp, ít gây đau đớn, thời gian phục hồi nhanh và hạn chế phát sinh các biến chứng.

2. Phương pháp mổ gai xương cột sống truyền thống

Với những trường hợp có gai xương lớn và mức độ chèn ép lên những khu vực xung quanh nghiêm trọng. Lúc này bác sĩ có thể đề nghị người bệnh tiến hành mổ mở hay phương pháp phẫu thuật truyền thống. Phương pháp tuy có mức độ xâm lấn cao, thời gian phục hồi lâu nhưng sẽ giúp bác sĩ có thể dễ dàng quan sát gai cột sống, từ đó loại bỏ mỏm gai hiệu quả và định hình cấu trúc cột sống.

3. Phẫu thuật cắt lát đốt sống

Phương pháp mổ cắt lát đốt sống được tiến hành bằng cách loại bỏ lát mỏng ở vùng đốt sống xuất hiện gai xương nhằm tạo ra khoảng trống giữa 2 đốt sống nằm kề nhau. Thủ thuật xâm lấn này sẽ làm giảm áp lực lên dây chằng, đĩa đệm và những cơ quan xung quanh.

4. Phẫu thuật cấy miếng đệm

Với kỹ thuật xâm lấn này, bác sĩ sẽ xác định vị trí của 2 đốt sống, sau đó tiến hành cấy miếng đệm vào giữa nhằm hạn chế các mỏm gai gây chèn ép lên những mô mềm xung quanh. Phương pháp phẫu thuật cấy miếng đệm chỉ được áp dụng với những trường hợp gai cột sống có mỏm gai kích thước nhỏ.

Chi phí phẫu thuật mổ gai cột sống

Mổ gai cột sống là phương pháp điều trị ngoại khoa phức tạp, đòi hỏi bác sĩ thực hiện có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, hệ thống trang thiết bị hiện đại. Do đó, phương pháp điều trị này sẽ có chi phí cao hơn so với những phương pháp bảo tồn.

Trên thực tế, chi phí mổ gai cột sống còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như mức độ bệnh lý, kỹ thuật mổ, những biến chứng/ vấn đề phát sinh trong quá trình phẫu thuật và sau khi phẫu thuật.

Theo một số khảo sát tại các cơ sở y tế, chi phí trung bình khi phẫu thuật mổ gai cột sống sẽ dao động trong khoảng:

• Từ 15.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng với phương pháp mổ truyền thống
• Từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng với phương pháp mổ nội soi
• Từ 50.000.000 đồng trở lên với những trường hợp gai cột sống phức tạp, kết hợp các kỹ thuật mổ khác nhau

Đây là mức chi phí mổ gai cột sống, người bệnh cần dự phòng các chi phí phát sinh như thời gian nằm viện theo dõi phục hồi, thuốc mem,… Với những bệnh nhân có BHYT sẽ được hỗ trợ chi phí phẫu thuật.

Phẫu thuật gai cột sống nguy hiểm không?

Mổ gai cột sống là phương pháp điều trị sau cùng trong chữa gai bệnh gai cột sống nói riêng và các bệnh lý liên quan đến xương khớp nói chung. Theo các chuyên gia đầu ngành, việc phẫu thuật mổ gai cột sống không chỉ có mức chi phí cao hơn so với điều trị nội khoa mà còn có nguy cơ phát sinh các biến chứng như:

• Chảy máu kéo dài: Sau phẫu thuật, vết mổ sẽ có hiện tượng chảy máu trong vài giờ và thuyên giảm hẳn nếu chăm sóc hợp lý. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, vết mổ chảy máu kéo dài. Lúc này cần can thiệp phẫu thuật để kiểm soát.
• Bị nhiễm trùng: Thông thường, bác sĩ chuyên khoa sẽ kê toa thuốc kháng sinh cho bệnh nhân trước và sau khi phẫu thuật nhằm tránh tình trạng nhiễm trùng. Một số trường hợp chăm sóc vết phẫu thuật không đúng cách có thể gây viêm nhiễm bởi vi khuẩn, virus tấn công.
• Tái phát gai xương: Tình trạng canxi lắng đọng được xem là một dạng rối loạn chuyển hóa liên quan mật thiết đến yếu tố tuổi tác. Do đó, rất khó điều trị bệnh lý dứt điểm. Theo số liệu thống kê cho thấy, có khoảng 10% bệnh nhân tái phát gai xương hậu phẫu thuật.
• Tổn thương dây thần kinh: Xung quanh cột sống chứa hệ thống dây thần kinh giúp dẫn truyền tính hiệu đến các chi và não bộ. Một số trường hợp phẫu thuật gai cột sống khiến dây thần kinh bị tổn thương, tình trạng này có thể gây rối loạn và suy giảm chức năng.
• Những biến chứng khác: Ngoài những biến chứng trên, trong và sau phẫu thuật gai cột sống có thể phát sinh các biến chứng khác như đau nhức kéo dài, để lại sẹo, không thể hồi phục chức năng vận động hoàn toàn,…

Hiện nay, trang thiết bị y khoa và phương pháp mổ đang cải tiến rõ rệt. Do đó, phần lớn những trường hợp mổ gai cột sống đều được tiến hành thuận lợi và giảm thiểu phát sinh những biến chứng nguy hiểm. Với những trường hợp có nguy cơ cao, lúc này bác sĩ chuyên khoa sẽ cân nhắc kỹ trước khi thực hiện phẫu thuật.

Các biện pháp chăm sóc sau khi mổ gai cột sống

Để hạn chế phát sinh các biến chứng và rút ngắn thời gian phục hồi sau phẫu thuật, người bệnh cần áp dụng các biện pháp chăm sóc đúng cách, khoa học.

Dưới đây là một số biện pháp chăm sóc sau mổ gai cột sống:

• Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân cần nằm lại bệnh viện theo chỉ định của bác sĩ để được theo dõi tình trạng sức khỏe và kịp thời xử lý các biến chứng phát sinh (nếu có).

• Sử dụng các loại thuốc chống viêm, giảm đau, kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ chuyên môn. Việc tự ý tăng/ giảm liều dùng hoặc ngưng sử dụng thuốc có thể khiến vết mổ sưng viêm, phù nề và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Sau khi mổ gai cột sống, người bệnh nên dùng những món ăn dễ tiêu hóa như canh, súp, cháo thịt, miến,… Những món ăn này sẽ giảm áp lực ở cơ quan tiêu hóa, đồng thời hạn chế cơn đau nhức sau phẫu thuật (nhất là những trường hợp mổ mỏm gai ở vùng thắt lưng).
• Sau khi trở về nhà, người bệnh cần dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, hạn chế vận động, tránh mang vác, lao động nặng nhọc.
• Tiến hành thăm khám theo lịch hẹn của bác sĩ điều trị để được theo dõi mức độ hồi phục. Hoặc thông báo ngay cho bác sĩ chuyên khoa nếu nhận thấy các dấu hiệu bất thường.
• Sau khi vết mổ hồi phục hoàn toàn, lúc này người bệnh có thể tìm đến bác sĩ vật lý trị liệu giúp phục hồi khả năng vận động cũng như chức năng hoạt động của cột sống.
• Gai cột sống có nguy cơ tái phát sau phẫu thuật, do đó bên cạnh tập luyện người bệnh cần xây dựng chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh để phòng ngừa bệnh tái phát lâu dài.

Bài viết trên đây đã tổng hợp những thông tin về phương pháp mổ gai cột sống. Bệnh lý nếu không được thăm khám và điều trị sớm có thể phát sinh các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động. Trong trường hợp cần thiết, người bệnh hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn kỹ hơn về phương pháp điều trị này.