Hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là gì? Nguy hiểm không?

Nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là một trong những dấu hiệu nhận biết đặc trưng của bệnh lý. Triệu chứng này thuộc một trong 7 tiêu chuẩn chẩn đoán cơ bản của bệnh viêm khớp dạng thấp. Mời bạn theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu rõ hơn về hiện tượng nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp.

Nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là gì?

Hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là tình trạng bề mặt da nổi lên các cục gồ chắc chắn, không di chuyển, có kích thước khoảng 5 – 10mm, không gây đau đớn, có thể dễ dàng nhìn thấy và cảm nhận.

Thông thường, hiện tượng này xuất hiện trên các vị trí mặt duỗi hoặc nền xương cứng gần khớp khuỷu, gần khớp gối, đầu xương chày hay đầu xương trụ. Theo thống kê, có khoảng 10 – 20% trường hợp bệnh nhân viêm khớp dạng thấp nổi hạt bên dưới da khi bước vào giai đoạn toàn phát.

Nguyên nhân gây nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp

Tình trạng nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp bắt nguồn từ hai nhóm nguyên nhân chính là nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan.

Nguyên nhân khách quan

Hiện nay, nguyên nhân phát sinh nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp vẫn chưa được xác định cụ thể, rõ ràng. Một số chuyên gia cho rằng, các chất trung gian gây viêm (điển hình là TH-185) đã gây ra hiện tượng này. Theo đó, những tổn thương lặp đi lặp lại ở các vùng da thường xuyên bị tỳ đè của cơ thể (đầu gối, khuỷu tay…) sẽ làm tổn thương những mạch máu lân cận, từ đó dẫn đến tăng sinh mạch máu mới và hình thành mô hạt dưới da.

Một số mô tổn thương có thể gây lắng đọng các phức hợp miễn dịch tại thành mạch. Điều này tác động trực tiếp hoặc gián tiếp, kích thích tế bào bạch cầu đơn nhân giải phóng TNF, IL-1, TGF-P, prostaglandin cùng nhiều yếu tố khác (bao gồm collagen và protease), cuối cùng, dẫn đến hiện tượng lắng đọng fibrin, hoại tử chất nền mô liên kết và sinh ra những hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp.

Nguyên nhân chủ quan

Bình thường, các tế bào bạch cầu có chức năng ngăn chặn quá trình xâm nhập của virus và vi khuẩn khi chúng di chuyển từ máu đến lớp màng trong bao quanh khớp. Tuy nhiên, sau khi khởi phát một thời gian, nếu bệnh viêm khớp dạng thấp không được điều trị đúng cách, các tế bào bạch cầu sẽ gây ra phản ứng viêm tự nhiên tại sụn khớp và làm xuất hiện các hạt dưới da.

Bên cạnh đó, một số nguyên nhân gây ra bệnh viêm khớp dạng thấp và tạo nên hạt dưới da khác, bao gồm:

• Nếu không được chăm sóc cẩn thận, các vết thương hở lâu ngày (do va chạm, chấn thương) dễ bị virus, vi khuẩn tấn công từ bên trong. Điều này dẫn đến tình trạng viêm khớp.
• Thói quen sử dụng nhiều chất kích thích (thuốc lá, rượu bia, cà phê…) chính là những tác nhân phổ biến dẫn đến bệnh viêm khớp dạng thấp.
• Tình trạng béo phì không chỉ dẫn đến nhiều bệnh lý về tim mạch mà còn kích hoạt các vấn đề xương khớp mạn tính (bởi trọng lượng cơ thể quá lớn có thể khiến hệ thống xương – khớp bị tổn thương).
• Bệnh viêm khớp dạng thấp có thể là một trong những biến chứng của viêm gan siêu vi.
• Những bệnh lý xương khớp không được điều trị dứt điểm có thể là nguồn gốc của bệnh viêm khớp dạng thấp nói chung và hiện tượng nổi hạt dưới da nói riêng.
• Các bệnh nhân bị lupus ban đỏ rất dễ mắc viêm khớp dạng thấp.
• Môi trường sống ô nhiễm, ẩm ướt và khí hậu lạnh giá, khắc nghiệt sẽ khiến xương khớp suy yếu dần theo thời gian, từ đó gây ra chứng viêm khớp dạng thấp.

Nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp có nguy hiểm không?

Tuy chỉ chiếm tỷ lệ 20 – 25% trong tổng số trường hợp huyết thanh cho kết quả dương tính nhưng hiện tượng nổi hạt dưới da là một trong những triệu chứng rất có giá trị đối với công tác thăm khám lâm sàng. Tình trạng này thuộc bộ 7 tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh viêm khớp dạng thấp. Số lượng hạt dưới da có liên quan trực tiếp đến mức độ bệnh lý và nồng độ yếu tố dạng thấp. 

Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý xương khớp mạn tính nguy hiểm, có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề. Do đó, ngay khi phát hiện các hạt dưới da bất thường, độc giả cần đi khám bác sĩ chuyên khoa và tích cực điều trị nhằm giảm thiểu rủi ro:

• Khó thụ thai: Các nhà khoa học cho biết, khoảng 25% nữ bệnh nhân viêm thấp dạng khớp bị vô sinh – hiếm muộn.
• Mắc bệnh ở các cơ quan nội tạng: Bệnh lý này có thể dẫn đến giòn xương, viêm thần kinh, viêm mạch máu, tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng tim, rối loạn thần kinh thực vật…
• Liệt khớp, tàn phế: Viêm khớp dạng thấp có thể gây teo cơ, viêm đau, biến dạng, thậm chí liệt khớp. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tàn phế phổ biến nhất hiện nay. Theo thống kê, khoảng 89% bệnh nhân viêm khớp dạng thấp bị co cứng khớp, khó cầm nắm đồ vật và di chuyển khó khăn sau khi bệnh khởi phát 10 năm.
• Tử vong: Vấn đề xương khớp này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch gấp 4 lần. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, có đến 30% người bệnh gặp phải biến chứng về tim mạch, trong đó, tỷ lệ tử vong khoảng 50%.

Phương pháp điều trị tình trạng nổi hạt dưới da

Để khắc phục tình trạng nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp, độc giả cần điều trị dứt điểm căn nguyên phát sinh trước khi bệnh lý này gây ra những biến chứng phức tạp, khó lường. Tuy nhiên, hiện nay, viêm khớp dạng thấp chưa thể được chữa khỏi hoàn toàn. Đa số người bệnh đều phải chấp nhận sống chung với căn bệnh xương khớp mạn tính này suốt đời. 

Ngay khi cơ thể xuất hiện các dấu hiệu bất thường, đặc biệt là triệu chứng nổi hạt dưới da, bệnh nhân cần chủ động thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và hướng dẫn phác đồ điều trị cụ thể.

Phương pháp Tây y

Thuốc Tây y giúp giảm đau nhanh chóng, tức thời và làm chậm diễn biến của viêm khớp dạng thấp. Tùy vào tình trạng bệnh lý, bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định những loại thuốc Tây phù hợp nhất. Thế nhưng, trong quá trình chữa bệnh, thuốc Tây có thể gây ra nhiều tác dụng không mong muốn. Vì vậy, bạn không nên lạm dụng hoặc quá phụ thuộc vào phương pháp này. 

Những nhóm thuốc điều trị phổ biến nhất hiện nay là: thuốc steroid, thuốc corticosteroid, thuốc chống viêm không chứa steroid (NSAID), thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARD), thuốc ức chế miễn dịch, thuốc sinh học…

Nếu viêm khớp dạng thấp biểu hiện thành các biến chứng nghiêm trọng hoặc khi bệnh nhân không đáp ứng tốt với thuốc điều trị, bác sĩ sẽ cân nhắc phẫu thuật can thiệp. Kỹ thuật này giúp giảm đau, kháng viêm và ngăn ngừa tình trạng tàn phế. 

Sau khi được điều chỉnh hoặc thay thế khớp xương, người bệnh có thể nhanh chóng phục hồi khả năng vận động. Tuy nhiên, phương pháp này gây đau đớn và có thể đi kèm một số tác dụng không mong muốn. Do đó, bạn hãy cân nhắc thật kỹ trước khi thực hiện.

Phương pháp Đông y

Đông y phân chia viêm khớp dạng thấp thành 4 thể là phong thấp nhiệt tý, phong hàn thấp tý, thận dương hư suy và can thận âm huyết hư. Đa số bệnh nhân là những người đang trong độ tuổi trung niên, cơ thể suy nhược, dễ mệt mỏi, đau nhức sau khi lao động tay chân nặng nhọc. Thành phần chính của các bài thuốc Đông y chữa bệnh viêm khớp dạng thấp bao gồm: quế chi, phòng phong, đỗ trọng, uy linh tiên, tang ký sinh… 

Bên cạnh đó, nhiều vị thuốc Nam gần gũi, quen thuộc cũng có công dụng cải thiện triệu chứng đau nhức xương khớp và nổi hạt trên da vô cùng hiệu quả, bao gồm: củ gừng, ngải cứu, lá lốt, trinh nữ hoàng cung. Bạn có thể sắc uống dược liệu hoặc giã nhuyễn và chườm đắp trực tiếp lên vị trí viêm khớp.

Vật lý trị liệu

Trong quá trình chữa bệnh bằng cách sử dụng thuốc Tây hoặc áp dụng các bài thuốc Đông y truyền thống, bệnh nhân có thể linh hoạt kết hợp tập luyện các bài tập vật lý trị liệu đơn giản, phù hợp, vừa sức nhằm chống viêm, giảm đau, thư giãn cơ bắp và mở rộng phạm vi hoạt động. 

Ngoài ra, phương pháp vật lý trị liệu còn bao gồm kỹ thuật xoa bóp, bấm huyệt, siêu âm, nhiệt trị liệu. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa thật cặn kẽ nhằm tìm ra biện pháp điều trị phù hợp nhất với cơ địa, thể trạng và mức độ bệnh lý của bản thân.

Tóm lại, tình trạng nổi hạt dưới da trong viêm khớp dạng thấp là một trong những dấu hiệu chẩn đoán lâm sàng quan trọng và điển hình của bệnh lý. Muốn giải quyết triệt để vấn đề này, người bệnh cần hiểu rõ căn nguyên gây bệnh và chủ động thăm khám bác sĩ để được điều trị kịp thời, hiệu quả. Độc giả lưu ý, những thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo và không có giá trị tham vấn y khoa.