Chữa bệnh trầm cảm bằng Đông Y – Giải pháp hiệu quả, ít tác dụng phụ

Chữa bệnh trầm cảm bằng Đông Y là phương pháp hiệu quả, ít tác dụng phụ được nhiều người tìm đến. Tuy nhiên cần chú ý cẩn trọng, điều trị theo chỉ dẫn của thầy thuốc hay những người có chuyên môn. Bởi đây là yếu tố quan trọng quyết định lớn tới hiệu quả điều trị.

Bệnh trầm cảm theo quan điểm Đông Y

Trầm cảm là một dạng rối loạn khí sắc đặc biệt đề cập đến trạng thái buồn rầu, chán nản và mất hứng thú trong cuộc sống. Các triệu chứng này thường bắt nguồn từ chính sự rối loạn hoạt động của não bộ. Ngoài ra còn chịu tác động của một hoặc nhiều yếu tố tâm lý khác.

Trong Đông Y, không có khái niệm cụ thể cho bệnh trầm cảm mà căn bệnh này được xếp vào uất chứng. Uất chứng là tình trạng xảy ra do tính khí uất kết dẫn tới khí cơ uất kệ. Từ đó lần lượt gây ra tình trạng thấp, đờm, huyết, nhiệt và thực uất. Ngoài ra, uất chứng còn có thể dẫn tới thương âm.

Các tài liệu Đông Y còn ghi nhận, uất chứng là do tình chí không được thư thái, kết hợp với khí trệ và tà uất gây nên. Trong đó, tình chí là nguồn cơn lớn nhất. Trên lâm sàng có biểu hiện là tâm thần uất ức, tình chí không yên, dễ giận, dễ khóc, hông ngực căng tức. Ngoài ra luôn có cảm giác trong họng có vật cản trở, thường bị chóng mặt và mất ngủ.

Uất chứng ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe tinh thần và thể chất của người bệnh. Nếu không sớm can thiệp điều trị có thể khiến cơ thể suy nhược, kiệt quệ, tinh thần bất ổn. Đặc biệt là thường xuyên nghĩ tới và tìm đến cái chết.

Chữa bệnh trầm cảm bằng Đông Y với các bài thuốc cụ thể

Như đã đề cập, bệnh trầm cảm thuộc vào uất chứng trong Đông Y. Mà uất chứng khi mới phát chủ yếu là can khí uất trệ và tâm tỳ đều hư. Bước đầu nên phân hư thực, phép chữa thường là dưỡng tâm tỳ. Tuyệt đối không chủ quan bởi càng kéo dài lâu ngày bệnh sẽ càng diễn biến phức tạp.

Tùy thuộc vào từng nguyên nhân và triệu chứng cụ thể mà sẽ có bài thuốc phù hợp. Dưới đây là các bài thuốc Đông Y được dùng phổ biến trong chữa bệnh trầm cảm:

1. Chữa trầm cảm thể can khí uất kết bằng Đông Y

Bệnh trầm cảm thể can khí uất kết đặc trưng bởi các triệu chứng tinh thần căng thẳng, tâm trí không yên. Ngoài ra nhiều người còn bị đầy tức, căng và đau không cố định ở vùng ngực. Kèm theo đó là các biểu hiện kém ăn, ợ hơi, rêu lưỡi trắng và mạch huyền.

Cần áp dụng pháp trị sơ can lý khí giải uất để khắc phục các triệu chứng của bệnh và bồi bổ sức khỏe tinh thần. Bài thuốc dưới đây có khả năng đáp ứng:

– Chuẩn bị:

• Mạch nha 15g; thần khúc và bạch thược mỗi vị 12g.
• Xuyên khung, sài hồ, hương phụ, sơn tra, thanh bì, sơn chi, xương truật và chỉ xác mỗi vị 8g.

– Thực hiện:

• Rửa sạch các vị thuốc vừa chuẩn bị rồi cho vào ấm.
• Thêm vào 6 bát nước sắc trên lửa nhỏ đến khi cạn còn 2 bát.
• Loại bỏ bã, chia nước thuốc ra làm 2 lần uống/ ngày.

2. Bài thuốc chữa trầm cảm thể đờm trệ khí uất

Đây cũng là một trong những thể bệnh thường gặp của bệnh trầm cảm. Người bệnh có thể bị mai hạch khí, cổ họng có cảm giác vướng mắc như bị tắc nghẹn nhưng khạc không ra và nuốt không trôi, lục tụ lúc tan. Có cảm giác buồn tức ở vùng ngực, rêu lưỡi trắng và mạch huyền. Tất cả những triệu chứng này là do khí uất kết hợp với đàm gây nên.

Để chữa bệnh trầm cảm thể đờm trệ khí uất cần áp dụng phương pháp lợi khí, hóa đờm, giải uất. Có thể áp dụng bài thuốc sau đây:

– Chuẩn bị:

• Hậu phác và sinh khương mỗi vị 8 – 12g.
• Bán hạ 8 – 16g, bạch linh 12 – 16g, tô diệp 6 – 12g, táo 6g.
• Trường hợp miệng khô lưỡi vàng là đờm nhiệt thì bỏ hậu phác, sinh khương và gia thêm trúc nhự, hoàng cầm, qua lâu và bối mẫu.

– Thực hiện:

• Các vị thuốc trên rửa sạch, để ráo rồi cho hết vào ấm.
• Thêm vào 1 lít nước đun trên lửa nhỏ 30 phút.
• Chia đều nước thuốc nhận được làm 3 lần uống/ ngày.

3. Chữa trầm cảm thể tổn thần bằng bài thuốc Đông Y

Bệnh trầm cảm thể tổn thần đặc trưng bởi các triệu chứng tinh thần hốt hoảng không yên, có lúc trầm ngâm, có lúc u buồn muốn khóc, lưỡi nhạt và mạch tế. Đây được cho là một trong những thể bệnh có tiến triển nặng, nếu kéo dài người bệnh có thể thường xuyên có ý nghĩ về cái chết.

Phương pháp dưỡng tâm an thần có thể giúp bồi bổ sức khỏe tinh thần. Từ đó giúp người bệnh thoát khỏi cảm giác mệt mỏi, bất ổn và tiêu cực. Có thể áp dụng bài thuốc dưới đây:

– Chuẩn bị:

• Bá tử nhân, táo nhân, bạch linh, tiểu mạch và hợp hoan bì mỗi vị 12g.
• Cam thảo 8g và đại táo 4g.

– Thực hiện:

• Rửa sạch tất cả các vị thuốc, để ráo rồi cho vào ấm.
• Thêm vào 6 bát nước sắc trên lửa nhỏ thu lấy 2 bát.
• Mỗi ngày sắc  1 thang thuốc, chia đều 2 lần uống.

4. Bài thuốc chữa trầm cảm do tâm tỳ hư

Bệnh trầm cảm do tâm tỳ hư có biểu hiện hay suy nghĩ căng thẳng khiến cho tỳ tổn thương. Người bệnh thường ăn ít, hay mệt mỏi, tim đập hồi hộp, hay quên, ngủ ít. Ngoài ra, vấn đề đại tiện cũng trở nên thất thường, lưỡi bệch, mạch tế nhược.

Muốn điều trị cần áp dụng phương pháp kiện tỳ dưỡng tâm (bổ ích tâm tỳ). Có thể áp dụng bài thuốc dưới đây:

– Chuẩn bị:

• Bạch truật, toan táo nhân, hoàng lỳ và long nhãn mỗi vị 32g.
• Nhân sâm và mộc hương mỗi vị 16g.
• Phục thần 10g, cam thảo chích 8g.
• Đương quy và viễn chí mỗi vị 6g.

– Thực hiện:

• Tất cả các vị thuốc trên đem sấy khô rồi tán thành bột mịn.
• Sau đó làm hoàn với mật ong, mỗi viên khoảng 2g.
• Ngày uống 2 viên chia làm 2 lần, nên uống thuốc lúc đói.

5. Chữa bệnh trầm cảm thể khí uất hóa hỏa bằng Đông Y

Ở thể bệnh này, người bệnh thường bị đau đầu từng cơn do bốc hỏa. Kèm theo đó là các triệu chứng miệng khô đắng, đau cạnh sườn, cáu gắt, mệt mỏi, phiền khát. Lưỡi đỏ rêu vàng và mạch huyền sác. Nếu là nữ giới thì thường bị đau bụng và kinh nguyệt không đều.

Cần áp dụng phương pháp tả uất hỏa để điều trị bệnh trầm cảm thể khí uất hóa hỏa. Hai bài thuốc dưới đây có thể đáp ứng:

Bài thuốc 1:

– Chuẩn bị:

• Thương truật, chi tử và thần khúc mỗi vị 20g.
• Xuyên khung 16g và hương phụ chế 8g.

– Thực hiện:

• Các vị thuốc trên đem sấy khô rồi tán thành dạng bột mịn.
• Sau đó làm  viên hoàn với mật ong, mỗi viên khoảng 2g.
• Uống với liều lượng 4 viên/ ngày, chia đều làm 2 lần.

Bài thuốc 2:

– Chuẩn bị:

• Hoàng liên 150g và mô thù du 30g

– Thực hiện:

• Hai vị thuốc trên đem sấy khô rồi tán thành bột mịn.
• Sau đó làm thành viên hoàn với mật ong, mỗi viên khoảng 2g.
• Uống 8 viên/ ngày, chia đều làm 2 lần.

6. Các bài thuốc hỗ trợ khác

Ngoài áp dụng các bài thuốc đặc trị cho từng thể bệnh nêu trên thì thầy thuốc cũng có thể kê toa một số bài thuốc khác. Thường bao gồm:

Bài thuốc 1:

• Chuẩn bị: Xuyên khung, bạch thược và thục địa mỗi vị 12g. Đương quy 16g, táo nhân 10g. Hồng hoa và đào nhân mỗi vị 8g.
• Thực hiện: Cho thuốc vào ấm, thêm 6 bát nước. Sắc trên lửa nhỏ lấy 2 bát, chia đều làm 2 lần uống/ ngày.

Bài thuốc 2:

• Chuẩn bị: Trần bì và sài hồ mỗi vị 6g. Xuyên khung, hương phụ chế, chỉ xác và thược dược mỗi vị 4g. Cam thảo 2g.
• Thực hiện: Cho thuốc vào ấm, thêm vào 1 lít nước sắc trên lửa nhỏ đến khi còn khoảng 300ml. Chia đều nước sắc nhận được làm 2 lần uống/ ngày.

Bài thuốc 3:

• Chuẩn bị: Sài hồ, đương quy, bạch truật, bạch thược và phục linh mỗi vị 30g. Cam thảo 16g.
• Thực hiện: Các vị thuốc trên đem sấy khô rồi tán thành dạng bột mịn. Mỗi lần lấy 8g bột bọc vào vải xô và cho thêm 1g gừng tươi, 2g bạc hà vào. Sau đó đổ 400ml nước vào sắc lấy 300ml uống trong ngày.

Bài thuốc 4:

• Chuẩn bị: Trần bì 90g, bán hạ chế 8g, đại táo 20g. Cam thảo và phục linh mỗi vị 40g. Trúc nhự và chỉ thực mỗi vị 60g.
• Thực hiện: Các vị thuốc trên sấy khô rồi tán bột mịn. Mỗi ngày lấy 16 bột cho vào túi vải, thêm 2g gừng và 1 quả táo. Cho 400ml nước vào sắc còn 200ml. Sắc thêm 1 lần nữa rồi chia nước thuốc thu được làm 2 lần uống/ ngày.

Bài thuốc 5:

• Chuẩn bị: Tiểu mạch 16g, cam thảo 12g, đại táo 5 – 7 quả.
• Thực hiện: Cho hết các vị thuốc trên vào ấm. Thêm vào 800ml nước sắc trên lửa nhỏ cho tới khi còn 200ml. Sắc 2 lần, mỗi ngày uống 1 thang chia đều làm 2 lần.

Các biện pháp hỗ trợ khác

Chữa bệnh trầm cảm bằng Đông Y không dừng lại ở việc sử dụng các bài thuốc. Để nâng cao hiệu quả điều trị, người bệnh có thể kết hợp dùng thuốc với các phương pháp điều trị khác. Điển hình như châm cứu và xoa bóp, bấm huyệt. Cụ thể như sau:

1. Châm cứu

Với bệnh trầm cảm ở giai đoạn vừa và nhẹ thì châm cứu là phương pháp điều trị có khả năng đáp ứng rất tốt. Việc châm cứu giúp cho não bộ tiết ra các chất dẫn truyền thần kinh và các nội tiết tố.

Ngoài ra, châm cứu còn mang lại rất nhiều lợi ích cho người bệnh trầm cảm. Bao gồm:

• Giúp bổ thận: Tăng cường hệ miễn dịch và tăng cường sức khỏe toàn thân.
• Kiện tỳ: Tăng cường hoạt động của hệ tiêu hóa, giúp ăn uống ngon miệng.
• An thần định chí: Giúp cho hệ thần kinh an ổn và chăm sóc tốt hơn cho chất lượng giấc ngủ.

Bên cạnh đó, châm cứu còn có tác dụng giải tỏa căng thẳng, stress. Đồng thời làm thay đổi tình chí (trạng thái tinh thần của bệnh nhân). Từ đó giúp cho người bệnh trầm cảm vui vẻ và lạc quan trở lại, hạn chế suy nghĩ tiêu cực.

2. Xoa bóp bấm huyệt

Xoa bóp, bấm huyệt cũng là giải pháp điều trị trong Đông y có thể áp dụng khi bị trầm cảm. Tuy nhiên, giải pháp này chỉ thực sự mang lại hiệu quả tốt khi được thực hiện bởi những người có kinh nghiệm và chuyên môn.

Trên thực tế, xoa bóp bấm huyệt có tác dụng giúp cho người bệnh trầm cảm phục hồi sức khỏe và tăng cường sinh lực. Các huyệt được bấm khi chữa bệnh trầm cảm bằng Đông Y là huyệt Bách hội ở trên đầu, cùng với một số huyệt đạo khác ở vùng bụng, ngực, lưng và chân.

Phương pháp xoa bóp có tác dụng làm giảm căng thẳng và đau nhức. Đây là các triệu chứng góp phần làm tăng thêm tình trạng thần kinh bất ổn của người bệnh. Người bệnh có thể học cách xoa bóp tại nhà để thực hiện bất cứ khi nào cảm thấy cần thiết.

Lưu ý khi chữa bệnh trầm cảm bằng Đông Y

Chữa bệnh trầm cảm bằng Đông Y là phương pháp lành tính, an toàn và ít gây ra các tác dụng ngoại ý. Tuy nhiên người bệnh vẫn cần cẩn trọng. Bởi trên thực tế, việc áp dụng không đúng cách có thể làm gián đoạn quá trình điều trị và gây ra các vấn đề rủi ro không mong muốn.

Khi chữa bệnh trầm cảm bằng Đông Y cần chú ý tới một số vấn đề sau đây:

• Các phương pháp Đông Y như dùng bài thuốc, châm cứu hay xoa bóp bấm huyệt mặc dù có khả năng đáp ứng nhưng cho tác dụng chậm. Do đó người bệnh cần kiên trì và thực hiện theo chỉ dẫn của thầy thuốc.
• Hiện nay có rất nhiều cơ sở Đông Y hay nhà thuốc y học cổ truyền mở ra để phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh. Tuy nhiên cần chú ý tìm hiểu và lựa chọn điểm đến uy tín.
• Một số bài thuốc Đông Y có thể vẫn gây ra các tác dụng phụ khi dùng. Trường hợp có các biểu hiện bất thường nên ngừng lại và báo cho thầy thuốc được biết.
• Chữa bệnh trầm cảm theo Đông Y chỉ đáp ứng tốt trong các trường hợp bệnh có mức độ từ nhẹ cho tới trung bình. Nếu bệnh tiến triển nặng, nên tìm đến bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần.
• Ngoài ra, cần chú ý điều chỉnh lối sống lành mạnh. Bao gồm ăn uống khoa học, dành thời gian cho hoạt động thể chất và thay đổi các thói quen xấu. Đặc biệt cần chú ý đi ngủ sớm, ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày, không nên ngủ nhiều vào ban ngày.

Chữa bệnh trầm cảm bằng Đông Y là giải pháp an toàn đang được nhiều người áp dụng. Tuy nhiên cần nghiêm túc thực hiện tốt kế hoạch điều trị theo chỉ dẫn của thầy thuốc và những người có chuyên môn. Tuyệt đối không tùy ý mua thuốc về dùng hay châm cứu, cứu ngải, bấm huyệt khi chưa nhận được chỉ dẫn.