Chàm da đầu – Dấu hiệu nhận biết và cách trị dứt điểm

Chàm da đầu là bệnh da liễu mãn tính, các triệu chứng của bệnh gây đỏ da, tiết dầu và bong tróc vảy trên bề mặt da. Bệnh lý này không gây ảnh hưởng nghiêm trọng nhưng thường kéo dài dai dẳng và có xu hướng tái phát nhiều lần. Do đó, người bệnh cần có các phương pháp điều trị và biện pháp chăm sóc da đúng cách để kiểm soát và phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Chàm da đầu là bệnh gì?

Chàm da đầu hay còn gọi là viêm da bã tiết da đầu. Bệnh khởi phát kèm theo các triệu chứng da bị đỏ, tiết nhiều dầu, ngứa ngáy khó chịu và bong vảy. Bệnh chàm da đầu có liên quan mật thiết với các yếu tố như rối loạn hệ miễn dịch, hoạt động của tuyến bã nhờn, nấm Malassezia và các tác nhân khác.

Chàm da đầu là bệnh ngoài da dễ bùng phát. Trong một số trường hợp, các triệu chứng của bệnh bùng phát một lần và có dấu hiệu thuyên giảm sau vài ngày mà không cần can thiệp y khoa. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp mắc bệnh đều kéo dài dai dẳng và hay tái phát thường xuyên.

Cũng giống như các thể chàm khác, bệnh chàm da đầu không tác động nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh nhưng các tổn thương do bệnh lý gây ra có thể gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng đến ngoại hình, cũng như sinh hoạt và cuộc sống.

Dấu hiệu nhận biết bệnh chàm da đầu

Tùy thuộc vào độ tuổi và giai đoạn mà bệnh chàm da đầu sẽ có các biểu hiện lâm sàng khác nhau.

Dấu hiệu nhận biết bệnh chàm da đầu ở trẻ em:

• Các triệu chứng thường xuất hiện ở trẻ từ 3 tháng tuổi và có xu hướng tự thuyên giảm.
• Khu vực da đầu thường bị đỏ nhẹ.
• Xuất hiện các mảng da màu nâu đậm hoặc nâu vàng bám vào da đầu, khó bong tróc.
• Các tổn thương do chàm da đầu gây ra ở trẻ nhỏ thường không gây ngứa ngáy, nóng rát và khó chịu.

Dấu hiệu nhận biết chàm da đầu ở người trưởng thành:

• Da đầu sẽ bị đỏ, tiết rất nhiều dầu và bã nhờn.
• Trên da đầu sẽ xuất hiện các vảy tiết (vảy thường có kích thước nhỏ, có màu vàng nâu hoặc màu trắng đục và rất dễ bong tróc).

• Chân tóc bị bết rít, bám bụi trắng nhỏ.
• Các triệu chứng chàm da đầu có thể ảnh hưởng đến vùng da ở viền tóc, tổn thương có hình đa cung, nổi cộm, màu đỏ và có ranh giới với những vùng da lân cận, vùng da bị tổn thương xuất hiện các vảy trắng bên trên.
• Chàm da đầu ở người lớn thường gây ngứa ngáy, nóng rát nhẹ, nhất là khi trời nắng nóng và da đầu đổ nhiều dầu.
• Trường hợp chà xát, cào gãi thường xuyên sẽ dẫn đến hình thành các tổn thương thứ phát như thâm nhiễm, dày sừng, ngứa ngáy dữ dội, nứt nẻ da đầu.

Nguyên nhân gây bệnh chàm da đầu

Nguyên nhân gây bùng phát các thể của bệnh chàm bao gồm chàm da đầu tương đối phức tạp. Hiện nay y học vẫn chưa xác định được căn nguyên bùng phát bệnh. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận thấy các biểu hiện của bệnh có liên quan mật thiết với sự rối loạn tuyến bã nhờn, nấm Malassezia và một số yếu tố khác.

Các triệu chứng của chàm da đầu thường bùng phát bởi một số nguyên nhân sau:

• Yếu tố di truyền: Thông qua một số thống kê cho thấy, hầu hết các trường hợp bị chàm da đầu thường có tiền sử gia đình mắc phải bệnh chàm hoặc bệnh vảy nến. Vì vậy, yếu tố di truyền là một trong những nguyên nhân chính gây bùng phát bệnh lý này.
• Rối loạn tuyến bã nhờn da đầu: Các tuyến bã nhờn có nhiệm vụ bài tiết dầu để bảo vệ da, hạ thân nhiệt và duy trì độ ẩm. Tuy nhiên, với các trường hợp bị rối loạn tuyến bã nhờn, lượng dầu thừa sẽ tiết ra quá mức dẫn đến bít tắc các lỗ chân lông, tạo điều kiện thuận lợi cho vi nấm tấn công và phát triển gây ra bệnh chàm da đầu.

Bên cạnh các nguyên nhân chính trên, bệnh chàm da đầu còn bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố khác như:

• Bị dị ứng: Bệnh chàm nói chung và chàm da đầu nói riêng đều có cơ chế miễn dịch dị ứng. Do đó, khi gặp các yếu tố dị ứng như thực phẩm, thời tiết thay đổi đột ngột, phấn hoa, dầu gội đầu,…Các triệu chứng bệnh lý sẽ bùng phát dữ dội.
• Các tác động cơ học: Một số trường hợp búi tóc chặt, cào gãi, chà xát da đầu quá mạnh sẽ khiến da bị kích ứng, sưng đỏ và bùng phát các triệu chứng bệnh chàm da đầu. Đối với trường hợp đang mắc bệnh lý, các tác động cơ học sẽ khiến vùng da tổn thương lan rộng và có nguy cơ gây nhiễm trùng.
• Căng thẳng thần kinh: Căng thẳng, áp lực trong thời gian dài có thể gây ra các phản ứng quá mẫn của hệ thống miễn dịch dẫn đến khởi phát các triệu chứng bệnh ngoài da mãn tính, bao gồm bệnh chàm da đầu.
• Các yếu tố khác: Bên cạnh các yếu tố trên, bệnh chàm da đầu còn có thể khởi phát bởi một số yếu tố như tác dụng phụ của thuốc điều trị, rối loạn nội tiết tố, vệ sinh da kém, tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng trong thời gian dài, ảnh hưởng của một số bệnh lý da đầu khác.

Bệnh chàm da đầu nguy hiểm không?

Các triệu chứng bệnh chàm da đầu chỉ gây tổn thương ngoài da, hầu như không gây tác động nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh. Đối với trẻ em khi bị chàm da đầu, tổn thương da chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn và có xu hướng tự thuyên giảm và không cần điều trị.

Trong khi đó, chàm da đầu ở người trưởng thành bệnh lý có tính chất mãn tính, kéo dài dai dẳng và rất dễ tái phát. Do đó, bên cạnh áp dụng các biện pháp điều trị, bạn cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa nhằm kiểm soát các triệu chứng và tránh bệnh tái đi tái lại.

Các trường hợp chủ quan, không điều trị và chăm sóc da, bệnh chàm da đầu có thể gây ra các biến chứng như:

Rụng tóc: Khi những thành phần kháng nguyên và trung gian được giải phóng vào da đầu có thể gây ra các tổn thương, làm thoái hóa nang tóc và gây ra tình trạng rụng tóc. Các triệu chứng của bệnh nếu không được kiểm soát kịp thời sẽ khiến nang tóc bị hư tổn nghiêm tóc, gây rụng tóc lan rộng và hói đầu.

Chàm da đầu bội nhiễm: Tình trạng này xuất hiện khi nấm, virus và vi khuẩn xâm nhập vào vùng da đầu bị chàm gây ra hiện tượng nhiễm trùng. Bội nhiễm da đầu do chàm không chỉ khiến da bị sưng đỏ, đau nhức, tụ mủ mà còn gây đau nhức cơ thể, tăng thân nhiệt, ớn lạnh và mệt mỏi.

Ngoài ra, bệnh chàm da đầu còn tác động xấu đến ngoại hình, khiến người bệnh tự ti, ngại giao tiếp, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Điều trị bệnh chàm da đầu

Các thể bệnh chàm, bao gồm bệnh chàm da đầu đều không thể điều trị dứt điểm. Các phương pháp điều trị giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh lý hiệu quả, cải thiện tổn thương làn da và ngăn ngừa bệnh lan rộng.

Dưới đây là một số biện pháp điều trị chàm da đầu, người bệnh có thể tham khảo:

Điều trị bằng thuốc Tây

Da đầu là nơi bài tiết lượng dầu thừa nhiều, điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nấm men sản sinh và phát triển nhanh chóng, khiến khu vực da bị tổn thương lan rộng và gây ngứa ngáy dữ dội.

Hầu hết các trường hợp chàm da đầu đều được các bác sĩ chỉ định dùng thuốc nhằm ức chế vi nấm, cải thiện chức năng da đầu và ngăn ngừa các triệu chứng lan rộng.

Một số loại thuốc thường được bác sĩ sử dụng trong điều trị bệnh chàm da đầu:

Dầu gội chứa axit salicylic: Trường hợp bệnh chàm da đầu xuất hiện các tổn thương mãn tính như nứt nẻ, dày sừng, thâm nhiễm,…Lúc này người bệnh có thể được chỉ định dùng các loại dầu gội có chứa thành phần axit salicylic. Bên cạnh tác dụng bạt sừng, dầu gội còn giúp làm sạch tuyến bã nhờn, ngăn chặn sự phát triển của nấm men, giúp da đầu được khô thoáng.

Dầu gội kháng nấm: Những loại dầu gội kháng nấm có công dụng kìm hãm hoạt động của nấm men, giảm tình trạng ngứa ngáy và loại bỏ các vảy bong tróc. Tuy nhiên, với các trường hợp kháng men nấm hoạt chất azol, có thể được chỉ định các loại dầu chứa Zinc pyrithione và Selenium sulfide để thay thế.

Các loại thuốc uống kháng nấm: Thông thường các loại thuốc uống sẽ có tác dụng ức chế nấm mạnh hơn và được chỉ định khi điều trị tại chỗ không có hiệu quả. Các loại thuốc uống kháng nấm giúp ức chế men nấm hiệu quả và cải thiện các triệu chứng nhanh chóng. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra một số tác dụng phụ ngoài ý muốn nên sẽ được bác sĩ cân nhắc trước khi chỉ định.

Thuốc kháng histamin: Thuốc kháng histamin thế hệ I được sử dụng khi vùng da bị tổn thương gây ngứa ngáy dữ dội. Thuốc có tác dụng hiệu quả và tương đối lành tính.

Các loại thuốc bôi chứa corticoid: Đối với trường hợp tổn thương da có dấu hiệu lan rộng đến vùng da quanh viền tóc, bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc chứa corticoid giúp kháng viêm, giảm ngứa ngáy, chống dị ứng.

Tuy nhiên, nếu lạm dụng nhóm thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ như mỏng da, teo da, nổi mụn trứng cá, viêm da,…Sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ điều trị để đạt được kết quả tốt nhất.

Một số loại thuốc khác: Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và giai đoạn bệnh mà bác sĩ có thể chỉ định thêm các loại thuốc như thuốc kháng sinh, dầu gội chứa biotin, thuốc uống chứa corticoid,…

Áp dụng các biện pháp tự nhiên

Bệnh chàm da đầu khi ở giai đoạn cấp thường được các bác sĩ điều trị chỉ định các loại thuốc để kiểm soát các triệu chứng bệnh lý, giảm mức độ tổn thương da, đồng thời ngăn ngừa các triệu chứng của bệnh lan rộng.

Tuy nhiên, việc lạm dụng thuốc điều trị sẽ làm tăng nguy cơ kháng thuốc, gây ra các tác dụng phụ như mỏng da, teo da, viêm da,…

Vì vậy, khi bệnh chuyển sang giai đoạn thuyên giảm, người bệnh nên tận dụng các nguyên liệu tự nhiên để hỗ trợ cải thiện các triệu chứng chàm da đầu, dưỡng da, phục hồi các tế bào bị tổn thương và hạn chế lạm dụng thuốc điều trị.

Dưới đây là một số biện pháp tự nhiên giúp cải thiện các triệu chứng bệnh chàm da đầu:

Gội đầu bằng lá trầu không: Các hoạt chất có trong lá trầu không có công dụng giảm ngứa ngáy, giảm viêm, ngăn chặn sự phát triển của nấm men và vi khuẩn. Bên cạnh đó, tinh chất có trong thảo dược này có tác dụng làm sạch bã nhờn, giúp da đầu được thông thoáng.

Để cải thiện tình trạng ngứa ngáy, sưng viêm ở da đầu, bạn dùng khoảng 5 lá trầu không, rửa sạch sau đó mang đun với nước sôi để gội đầu. Thực hiện từ 2 -3 lần/ tuần để mang lại hiệu quả.

Sử dụng tinh dầu tràm: Tinh dầu tràm có khả năng kháng khuẩn và kháng vi nấm. Người bệnh có thể dùng 2 – 3 giọt tinh dầu tràm vào dầu gội đầu để giảm tình trạng ngứa ngáy, viêm đỏ do bệnh chàm da đầu gây ra.

Ủ tóc bằng dầu dừa: Các triệu chứng bệnh chàm da đầu không chỉ ảnh hưởng đến da đầu mà còn khiến tóc bị hư tổn, gãy rụng, xơ yếu,…Để cải thiện tình trạng này, bạn có thể dùng một ít dầu dừa thoa lên tóc sau khi gội và ủ trong 5 phút. Sau đó rửa lại bằng nước ấm. Mỗi tuần thực hiện từ 1 -2 lần để giúp tóc chắc khỏe hơn.

Các biện pháp kiểm soát và ngăn ngừa bệnh chàm da đầu

Các triệu chứng của bệnh chàm da đầu thường có hiệu quả tốt với các biện pháp điều trị. Tuy nhiên, do tính chất bệnh lý kéo dài và thường xuyên tái phát, khi gặp được điều kiện thuận lợi bệnh sẽ bùng phát mạnh mẽ.

Do đó, bên cạnh áp dụng các phương pháp điều trị, bạn nên kết hợp các biện chăm sóc và ngăn ngừa bệnh tái phát, bao gồm:

• Gội đầu mỗi tuần từ 2 đến 3 lần để giúp da đầu loại sạch các bã nhờn, thông thoáng và hạn chế nem nấm phát triển. Bạn có thể tham vấn bác sĩ điều trị để lựa chọn các loại dầu gội, kem ủ, kem xả phù hợp với tình trạng bệnh.
• Khi gội đầu, bạn nên kết hợp xoa bóp nhẹ để loại bỏ các lớp vảy trên da đầu và làm sạch bã nhờn. Tránh gội đầu bằng nước nóng và chà xát mạnh vì có thể gây kích ứng da đầu và làm bùng phát các triệu chứng bệnh chàm da đầu.
• Tránh sử dụng các hóa chất lên da đầu và dùng nhiệt như thuốc nhuộm, uốn tóc, keo xịt tóc,…Đặc biệt trong thời gian điều trị bệnh.
• Đội mũ, sử dụng dù khi ra ngoài trời vì tia UV từ ánh nắng sẽ kích thích các hoạt động của tuyến bã nhờn, tạo điều kiện cho nấm men sản sinh và phát triển và gây hư tổn tóc.
• Kết hợp xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung các thực phẩm giàu chất khoáng và vitamin để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, đồng thời kết hợp sinh hoạt, tập luyện để rút ngắn thời gian điều trị bệnh lý và phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Chàm da đầu là bệnh ngoài da lành tính, thường kéo dài và hay tái phát gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và chức năng thẩm mỹ của người bệnh. Do đó, khi nhận thấy các dấu hiệu bệnh lý, bạn nên chủ động đến bệnh viện để được bác sĩ chẩn đoán và áp dụng các biện pháp điều trị và chăm sóc hiệu quả.

Có thể bạn quan tâm:

• Bệnh chàm bìu: Dấu hiệu nhận biết sớm và cách điều trị
• Bệnh chàm tai: Nguyên nhân gây bệnh và cách điều trị
• TOP 10 thuốc trị bệnh chàm tốt nhất được đánh giá tốt