Bọng mắt là gì? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Bọng mắt là tình trạng có thể gặp ở tất cả mọi người, tuy không ảnh hưởng tới sức khỏe nhưng có thể gây mất thẩm mỹ khiến bạn mất tự tin với khuôn mặt. Tìm hiểu ngay cách nguyên nhân và cách điều trị tình trạng này hiệu quả nhất.

Bọng mắt là gì?

Hầu như bất cứ ai cũng từng xuất hiện bọng mắt trên mặt, có thể là sau khi thức khuya thiếu ngủ hoặc sau khi khóc quá nhiều. Cụ thể hơn, bọng mắt là tình trạng vùng da dưới mắt có dấu hiệu sưng nhẹ, chảy xệ, sưng phồng lên, có thể xuất hiện cả quầng thâm nhìn giống như “gấu trúc” .

Tình trạng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là những người già, người lớn tuổi. Nguyên nhân là do tuổi càng cao, các mô xung quanh mắt trong đó có cả các cơ hỗ trợ mí mắt có xu hướng yếu dần đi. Lúc này các lớp mỡ ở mí trên, mí dưới dần tích tụ lại khiến vùng da dưới mắt bị sưng phồng lên và che lấp mí mắt.

Tình trạng này thực tế không ảnh hưởng tới cơ thể, tuy nhiên đôi khi nó cũng là dấu hiệu cho thấy tuổi tác và sức khỏe đang kém ổn định. Ngoài ra việc bọng mắt sưng to cũng khiến mất thẩm mỹ, khuôn mặt trở nên kém sắc mà đôi khi việc makeup cũng không che được hết các khuyết điểm trên khuôn mặt.

Do với các tình trạng da mụn, bọng mắt dễ dàng xử lý hơn rất nhiều. Trong một số trường hợp người già, người lớn tuổi có bọng mắt quá to làm kéo xệ mắt xuống đôi khi có thể phải tiến hành cắt bỏ bọng mắt để tránh cản trở tầm nhìn. Nếu thấy tình trạng bọng mắt sưng lâu ngày không cải thiện bạn nên liên hệ với bệnh viện để được hỗ trợ phù hợp hơn.

Nguyên nhân xuất hiện bọng mắt

Có rất nhiều nguyên nhân làm xuất hiện bọng mắt, cần phát hiện sớm mới có thể đưa phương án cải thiện tình trạng này phù hợp. Theo đó các nguyên nhân chính gây tình trạng này bao gồm

Tuổi tác

Như đã nói, yếu tố tuổi tác đóng vai trò chính trong những nguyên nhân làm xuất hiện bọng mắt. Trong đó lứa tuổi U50, thậm chí U40 thường xuất hiện bọng mắt nhiều nhất. Theo thời gian, quá trình lão hóa ngày càng diễn ra mạnh mẽ khiến các cơ bắp và các dây chằng cũng yếu đi, da mặt nhăn nheo, vùng da mắt cũng chảy xệ và sưng phồng.

Đặc biệt khi những người trong độ tuổi này bị sút cân hoặc ốm bệnh, các dấu hiệu mắt sưng phồng càng thể hiện rõ hơn. Đôi khi có thể kèm theo triệu chứng hơi đau nhức khó chịu tại đây tuy nhiên không quá trầm trọng.

Di truyền

Một số nghiên cứu cho thấy, bọng mắt có yếu tố di truyền trong gens, do đó không ít người có bọng mắt khá to ngay khi còn trẻ, ngay cả khi uống thức khuya và có chế độ sinh hoạt khoa học. Với các yếu tố di truyền biện pháp điều trị đôi khi chỉ mang tính chất tạm thời, người bệnh nên tiến hành cắt bỏ bọng mắt để tránh các ảnh hưởng khác.

Thân nhiệt tăng đột ngột

Khi thời tiết trở lạnh hay khi nhiệt độ xung quanh hạ xuống như trong phòng điều hòa, cơ thể sẽ tự tăng thân nhiệt ở mức cao hơn để chống chọi với lại lạnh đột ngột. Lúc này mắt có xu hướng khô và nhạy cảm hơn bình thường khiến bạn cảm thấy buồn ngủ, mắt khó chịu.

Đồng thời khi gặp nhiệt độ lạnh đột ngột có thể khiến các màng nhầy trong nhãn cầu (hay kết mạch) bị  tê liệt làm chứng dày lên và sưng bọng mắt.

Do rối loạn giấc ngủ

Theo cơ chế bình thường, mỗi người nên để cho mắt nghỉ ngơi vào ban đêm và nên ngủ ít nhất 8 tiếng 1 ngày để tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên vì một lý do nào đó, nếu tối hôm đó bạn không ngủ được, thức quá khuya sẽ thấy hôm sau 2 bọng mắt sưng to rõ ràng. Nguyên nhân là do cơ thể giải phóng các cortisol  làm mất cân bằng muối, cơ thể giữ nước làm bọng mắt hình thành.

Tình trạng này có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, kể cả người già và người trẻ. Do người già thường ngủ rất ít trong khi người trẻ cần phải thức khuya học tập và làm việc. Nếu có thêm các yếu tố như stress căng thẳng, đọc sách hay xem điện thoại thâu đêm các bọng mắt càng xuất hiện rõ ràng hơn và có thể kèm theo thêm cả hai vòng mắt thâm quầng.

Tuy nhiên cần chú ý rằng, ngủ quá nhiều cũng có thể là nguyên nhân làm xuất hiện bọng mắt. Do đó cần đảm bảo cân bằng các yếu tố vừa đủ, cụ thể là ngủ từ 8- 10 tiếng/ ngày tùy đối tượng.

Do khóc quá nhiều

Một nguyên nhân đơn giản có thể bạn xuất hiện bọng mắt bất cứ lúc nào, không kể ngày hay đêm chính là ” khóc nhè”. Khi khóc quá nhiều sẽ làm cho các tuyến lệ phải hoạt động hết công suất, càng về sau độ mặn trong nước mắt càng ít đi, nước mắt cũng chảy nhiều hơn. Điều này làm mất cân bằng độ muối giữa những giọt nước mắt và các mô xung quanh khiến mí mắt bị sưng phù.

Sự thay đổi nội tiết

Tình trạng này thường gặp ở phụ nữ nhiều hơn, có thể là vào thời kỳ “đèn đỏ”. Sự thay đổi nội tiết tố thường khiến cơ thể có tình trạng ứ nước hoặc sưng phù chân tay, theo đó bọng mắt cũng có dấu hiệu sưng phù mệt mỏi. Do đó phụ nữ mang thai cũng có thể gặp tình trạng này.

Với những người có liên quan đến yếu tố di truyền thì tình trạng sưng phù mắt có thể trầm trọng hơn. Tuy nhiên thường tình trạng này không quá trầm trọng và sẽ biến mất ngay sau đó khi cơ thể đã dần ổn định lại nên bạn không cần quá lo lắng.

Dị ứng

Dị ứng không chỉ khiến bọng mắt sưng phồng mà còn làm ngứa mắt, chảy nước mắt, hắt xì vô cùng khó chịu. Nguyên nhân là do khi dị ứng, cơ thể sẽ tự phóng thích ra các histamin để chống lại các dị nguyên nhưng đồng thời nó cũng gây ra các phản ứng như hắt hơi, chảy nước mắt đôi khi kèm theo phát ban, ngứa ngáy khắp người.

Người bị dị ứng không chỉ khó chịu quanh mắt mà còn khiến toàn thân mệt mỏi khó chịu nên cần sử dụng một số loại thuốc để cải thiện nhanh chóng. Chú ý tránh dụi mắt quá nhiều sẽ khiến tình trạng ngứa mắt, đỏ mắt ngày càng trầm trọng hơn và có thể dẫn đến viêm mắt.

Do chế độ ăn uống không hợp lý

Nạp vào lượng natri quá mức hay sử dụng nhiều bia rượu cũng có thể là nguyên nhân làm xuất hiện các bọng mắt xấu xí. Nguyên nhân là do khi sử dụng các thực phẩm nhiều natri như đồ ăn mặn, snack mặn khiến cơ thể có xu hướng giữ nước trong khi dùng quá nhiều bia rượu lại làm cơ thể mất nước. Nhưng nhìn chung đều khiến mặt bị khô kèm theo sưng húp.

Bệnh lý

Như đã nói, nếu mắt có dấu hiệu sưng phù lâu ngày thường xuyên, sử dụng nhiều biện pháp cải thiện những không khả quan thì có thể liên quan đến các yếu tố bệnh lý. Một số bệnh có thể làm xuất hiện bọng mắt như

• Viêm xoang
• Bệnh về tuyến giáp
• Trichinosis
• Bạch cầu đơn nhân
• Viêm mô tế bào quanh mắt
• Bệnh Chagas.
• Lupas đỏ hay viêm da cơ.

Người bệnh cần nhanh chóng đi thăm khám và điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng khác xuất hiện làm ảnh hưởng tới thẩm mỹ và sức khỏe.

Nên đi gặp bác sĩ khi nào?

Dù hầu hết tình trạng xuất hiện bọng mắt không quá trầm trọng và cũng có rất ít người có thể phát hiện bệnh lý thông qua bọng mắt những bạn vẫn không nên chủ quan. Theo đó, nếu xuất hiện các triệu chứng sau, bạn cần tìm đến các bệnh viện gặp bác sĩ để đươc hỗ trợ xử lý kịp thời

• Tình trạng bọng mắt sưng kéo dài dai dẳng dù đã dùng nhiều phương pháp mà không có dấu hiệu cải thiện
• Bọng mắt kèm theo mẩn đỏ, ngứa hoặc đau, kể cả khi có liên quan đến yếu tố dị ứng hay không.
• Sưng mắt kèm theo các cơ quan tương tự

Bác sĩ sẽ tiến hành xem xét sơ bộ và kiểm tra kỹ hơn để xác định tình trạng và đưa ra hướng điều trị phù hợp nhất.

Cách khắc phục bọng mắt

Bạn cần tìm hiểu chính xác nguyên nhân khiến xuất hiện bọng mắt là gì, từ đó mới có thể đưa ra hướng cải thiện phù hợp. Như đã nói, nếu không liên quan đến bệnh lý thì hầu hết tình trạng này không hề nguy hiểm nên có thể tự điều trị và khắc phục tại nhà.

Dùng thuốc

Hầu hết rất ít trường hợp cần phải dùng đến thuốc để cải thiện bọng mắt, chủ yếu dùng khi có liên quan đến các bệnh lý hay dị ứng. Việc dùng thuốc cũng không mang tính chất giảm bọng mắt mà chỉ để cải thiện bệnh, từ đó có thể loại bỏ bọng mắt nhanh chóng.

Tuy nhiên việc dùng thuốc cần phải đúng người đúng bệnh, có sự hướng dẫn của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý dùng vì có thể khiến bệnh trầm trọng hơn. Tham khảo kỹ các bác sĩ hay dược sĩ trước khi dùng.

Đắp mặt nạ cho mắt

Đây là cách đơn giản nhưng có thể đem lại hiệu quả giảm bọng mắt hiệu quả nhất, có thể tự thực hiện tại nhà mà không gây ra bất cứ nguy hiểm nào khác. Kể cả với các nguyên nhân bệnh lý thì tình trạng sưng bọng mắt cũng được cải thiện phần nào.

Các nguyên liệu đắp mặt nạ mắt cũng rất đơn giản, có thể tìm mua ở bất cứ đâu và đem đến hiệu quả cho những người bị sưng mắt nhẹ. Đắp mặt nạ cho mắt còn là cách giúp mắt được nghỉ ngơi thư giãn, giảm thâm quầng, làm chậm quá trình lão hóa khiến da bị chảy xệ và nhăn nheo.

Một số loại mặt nạ tự nhiên cho mắt như

• Trà túi lọc ướp lạnh: bạn chỉ cần sử dụng các loại trà túi lọc, có thể sử dụng trà thảo mộc hoặc có chứa caffeine càng tốt đây là chất được đánh giá có khả năng làm giảm sưng mắt, làm mờ các nếp nhăn khá tốt. Sau khi pha trà xong đem ướp với đá lạnh trong khoảng 15 – 30 phút rồi chườm lên mắt trong 15 phút kết hợp với massage thư giãn mắt nhẹ nhàng.
• Chườm đá lạnh: cách đơn giản nhất để giảm sưng chính là chườm lạnh. Bạn chỉ cần bọc đá vào một tấm khăn mỏng sau đó chườm nhẹ lên mắt trong 10- 15 phút có thể làm giảm cảm giác khó chịu đáng kể.
• Nước hoa hồng: không chỉ cấp ẩm cho da, nước hoa hồng còn có tính chất kháng viêm, chứa vitamin A, C có lợi cho da có thể giảm sưng thâm vùng mắt nhanh chóng. Bạn chỉ cần thấm nước hoa hồng vào bông gòn hay bông tẩy trang sau đó đắp lên mắt khoảng 15 phút. Chú ý không thấm quá nhiều nước có thể làm chảy ngược vào mắt gây đau, xót mắt.
• Dưa leo: Loại thực phẩm này có thể vừa giúp cấp nước, làm mềm mịn da, làm mờ nếp nhăn đồng thời còn giúp giảm sưng bọng mắt khá hiệu quả. Bạn có thể ướp lạnh dưa leo một chút rồi thái lát mỏng đắp trực tiếp lên mắt. Nếu có thời gian hơn bạn có thể ép trực tiếp nước cốt dưa leo rồi thoa quanh vùng mắt, thư giãn trong 15 phút trước khi rửa lại. Thực hiện hằng ngày sẽ giúp vùng da quanh mắt mềm mịn, se lại và giảm nếp nhăn đáng kể.
• Khoai tây: catecholase là một loại enzyme được tìm thấy trong khoai tây được biết đến với tác dụng giảm quầng thâm và bọng mắt hiệu quả. Cách thực hiện cũng vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần ướp lạnh vài lát khoai tây rồi đắp lên hai mắt. Nếu có nhiều thời gian hơn bạn có thể hấp cách thủy khoai tây, nghiền nát với sữa tươi không đường rồi đắp trên toàn mặt trong 30 phút. Rửa lại bằng nước ấm sẽ thấy làn da mịn màng sáng khỏe hơn hẳn, không còn dấu hiệu sưng bọng mắt hay thâm quầng xấu xí.
• Muối: Bạn chỉ cần hòa khoảng nửa thìa cà-phê muối với một ít nước ấm, dùng bông gòn hay bông tẩy trang thấm dung dịch này rồi đắp lên mắt. Có thể đổi 10 phút 1 lần để đem đến hiệu quả tốt hơn.
• Nha đam: đây cũng là thảo dược được dùng rất nhiều trong việc cấp ẩm, làm trắng mịn và sáng da, giảm sưng tại mắt. Cách thực hiện cũng vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần dùng phần thịt nha đam, có thể ướp lạnh để tăng tác dụng rồi chườm lên mắt, thực hiện hằng ngày để thấy tác dụng tốt nhất
• Dâu tây: Chất axit alpha-hydroxy được tìm thấy trong dâu tây cũng có khả năng đẩy lùi quá trình lão hóa và loại bỏ bọng mắt khá hiệu quả. Bạn chỉ cần rửa sạch dâu tây, để ngăn mát, thái lát rồi đắp lên mắt trong 15 phút sẽ thấy hiệu quả cải thiện nhanh chóng.

Bên cạnh các loại mặt nạ từ thiên nhiên, hiện nay cũng có rất nhiều loại mặt nạ được sản xuất dành riêng cho mắt bị sưng, thâm quầng. Bạn có thể sử dụng các loại mặt nạ này dán trực tiếp dưới mắt kết hợp với massage nhẹ nhàng để giảm mệt mỏi cho mắt cũng như để mắt hấp thụ các tinh chất tốt hơn.

Sử dụng các công cụ hỗ trợ

Với sự phát triển của các công nghệ làm đẹp hiện đại, hiện nay có rất nhiều các công cụ ra đời giúp massage mắt, giảm thâm quầng và sưng bọng mắt. Nếu bạn thường xuyên xuất hiện tình trạng này do thức khuya hay liên quan đến các yếu tố di truyền có thể sử dụng các dụng cụ này để thư giãn mắt tốt hơn.

Đồng thời, các dụng cụ massage mắt như con lăn còn đem đến tác dụng tốt trong việc kích thích sản sinh các collagen cũng như giảm nếp nhăn và sự nhăn nheo tại mắt do lão hóa. Tuy nhiên cần chú ý dùng đúng cách để phát huy đúng tác dụng mong muốn.

Hoặc đơn giản hơn, bạn chỉ cần dùng 2 thìa kim loại ướp lạnh, rồi áp trực tiếp lên mắt trong vài phút s vừa giúp giảm sưng vừa giúp thư giãn mắt rất tốt.

Thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt khoa học

Như đã phân tích, chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt cũng đóng vai trò quan trọng trong nguyên nhân xuất hiện bọng mắt. Theo đó để cải thiện tình trạng sưng bọng mắt, bạn nên chú ý các vấn đề sau đây

• Tránh thức quá khuya, tốt nhất nên đi ngủ trước 23 giờ
• Đảm bảo ngủ đủ từ 7-8 tiếng/ ngày
• Tránh ngủ quá nhiều, đặc biệt là ngủ ngày
• Hạn chế làm việc trước máy tính hay đọc sách quá khuya. Nên dành thời gian thư giãn mắt khoảng 3- 5 phút mỗi tiếng để mắt được nghỉ ngơi tốt hơn
• Massage mắt nhẹ nhàng thường xuyên
• Đeo kính mát khi ra ngoài để tránh các tác nhân hư hại hoặc gây dị ứng cho mắt
• Sử dụng một số kem dưỡng ẩm cho mắt từ các thương hiệu uy tín
• Uống đủ 2- 2,5 lít nước mỗi ngày, bổ sung thêm các loại nước trái cây hay nước ép rau củ để tốt hơn cho sức khỏe
• Tránh xa thức ăn nhanh, thức ăn cay nóng, đồ ăn quá mặn..
• Tránh xa bia rượu và các chất kích thích khác.
• Nghỉ ngơi nhiều hơn, tránh làm việc quá sức
• Nếu bị dị ứng mãn tính nên chuẩn bị theo các loại thuốc dị ứng

Phẫu thuật bọng mắt

Trong trường hợp bọng mắt sưng húp lâu ngày làm kéo xệ da mắt, mắt nhăn nheo hoặc có thể ảnh hưởng tới tầm nhìn sẽ được chỉ định phẫu thuật mắt để cải thiện tình trạng này. Theo đó, bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ hoặc tái phân phối các chất béo dư thừa, cùng các cơ và da bị chảy xệ phía dưới mi mắt. Cuối cùng là khâu mép cắt với loại chỉ tự tiêu rất nhỏ để nối vùng da lại.

Một số phương pháp khác cũng được chỉ định như dùng tia laser, phẫu thuật, tiêm hóa chất.. Tuy nhiên bạn cần tìm đến các bệnh viện uy tín để tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng và phẫu thuật thật an toàn.

Bọng mắt hầu hết đều không gây ra các vấn đề cho sức khỏe nhưng xét về tính thẩm mỹ trên khuôn mặt thì nên cải thiện càng sớm càng tốt. Thay đổi lối sống khoa học điều độ hơn chính là cách giải quyết hiệu quả tình trạng này mà bạn nên bắt đầu thực hiện từ ngay hôm nay.