Bệnh chàm khô đầu ngón tay và các biện pháp điều trị

Bệnh chàm khô đầu ngón tay khiến da bị bong tróc nứt nẻ và vô cùng đau nhức ngứa ngáy nhất là khi tiếp xúc trực tiếp với các hóa chất như xà bông, nước rửa chén. Bệnh có thể làm biến dạng đầu ngón tay nếu không nhanh chóng điều trị và kiểm soát kịp thời.

Biểu hiện của bệnh chàm khô đầu ngón tay

Bệnh chàm khô đầu ngón tay là một trong những thể phổ biến của bệnh chàm thường gặp ở rất nhiều người. Đặc trưng chung của bệnh là tình trạng đầu ngón tay nứt nẻ bong tróc, thậm chí là chảy máu khiến người bệnh vô cùng ngứa ngáy và đau xót. Đặc biệt khi gãi ngứa hay chà xát tại đây dù có thể làm giảm tình trạng ngứa nhưng lại tăng những tổn thương trên diện tích rộng hơn.

Bệnh chàm khô đầu ngón tay là bệnh có xu hướng mãn tính rất khó để điều trị dứt điểm. Các triệu chứng của bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến vấn đề thẩm mỹ và tinh thần, không tác động quá nhiều đến sức khỏe. Tuy nhiên trong trường hợp bệnh các tổn thương nứt nẻ trên da tạo điều kiện cho nấm, vi khuẩn tấn công có thể gây bội nhiễm đầu ngón tay, thậm chí là hoại tử hay biến dạng ngón tay nên không được chủ quan.

Ai cũng có thể là đối tượng mắc bệnh này bao gồm cả trẻ em và người lớn. Các triệu chứng bệnh đặc trưng bao gồm

• Trong giai đoạn đầu sẽ xuất hiện những mảng da có màu đỏ hay hồng tại vùng da ở các đầu ngón tay
• Đầu ngón tay sưng viêm nhẹ gây ngứa ngáy và khó chịu cho người bệnh. Vị trí sưng nằm trên các vùng da nổi mẩn đỏ tại thành ranh giới khá rõ ràng so với những vùng da lành xung quanh
• Xuất hiện thêm các mụn nước ti li, nếu người bệnh gãi hay chà xát sẽ làm rò rỉ dịch và gây ngứa, xót. Tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng bị nổi mụn nước
• Khi các tổn thương dần khô lại khiến đầu ngón tay bị bong tróc, nứt nẻ và có thể chảy máu
• Trong trường hợp không nhanh chóng điều trị đúng cách có thể dẫn tới lichen hóa với tổn thương đặc trưng như da nhiễm cộm, có các vết hằn, dày sừng, khô ráp.

Các triệu chứng chàm khô ở đầu ngón tay cực kỳ dễ nhận biết nên người bệnh cần nhanh chóng tiến hành điều trị đúng cách để giảm tối đa những tổn thương cho ngón tay.

Chàm khô đầu ngón tay do nguyên nhân nào?

Theo nghiên cứu trên những người bị chàm khô thường có hiện tượng bị thiếu hụt protein tại lớp sừng trên da, làm giảm sức đề kháng của da cũng như tăng tính thấm của tế bào da. Tình trạng này khiến da bị mất nước, trở nên khô hơn bình thường và làm bùng phát bệnh. Tuy nhiên hiện tại vẫn chưa thể xác định đâu là tác nhân gây ra tình trạng này khiến việc điều trị dứt điểm bệnh chàm khô đầu ngón tay gặp rất nhiều khó khăn.

Thông qua những nghiên cứu thực tế có thể tạm xác định những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm

• Yếu tố di truyền: Sự thiếu hụt protein filaggrin tại lớp sừng là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh và yếu tố này thường liên quan đến sự di truyền. Thống kê cũng cho thấy nếu trong gia đình có cha hay mẹ mắc bệnh thì con cũng có khả năng mắc bệnh rất cao.
• Quá trình trao đổi chất bị rối loạn: Rối loạn trong việc trao đổi các axit béo tự do, cholesterol hay  ceramides có thể ảnh hưởng đến hàng rào bảo vệ da khiến cho lớp màng lipid này bị suy yếu, mất nước làm khô da và dễ bùng phát bệnh.
• Phản ứng dị ứng: Sự phóng thích các histamine quá mức khi gặp các phản ứng dị ứng cũng liên quan mật thiết đến bệnh chàm, bao gồm cả chàm khô trên đầu ngón tay.
• Nhiễm nấm, nhiễm vi khuẩn:  Khi bị những tác nhân này tấn công sẽ làm tổn thương tế bào thượng bì và ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc da. Tình trạng này cũng làm suy yếu hàng rào bảo vệ da và gây bệnh chàm khô. Các tác nhân liên quan đến nguyên nhân này chủ yếu như nấm men hay khuẩn Staphylococcus Aureus..
• Yếu tố thời tiết: Thường tình trạng này thường xu hướng xuất hiện vào mùa đông, thời tiết hanh khô khiến da bị mất nước nhiều hơn. Tỷ lệ mắc bệnh thường thấp hơn vào mùa hè. Ngoài ra với những người làm trong môi trường máy lạnh liên tục cũng có nguy cơ mắc bệnh khá cao.
• Các yếu tố khác: Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh khác như sinh sống trong ô nhiễm, stress căng thẳng mệt mỏi kéo dài, người mắc các bệnh làm suy giảm hệ miễn dịch hay vệ sinh da kém..

Cần biết chính xác nguyên nhân mắc bệnh nhằm hỗ trợ quá trình điều trị và phòng tránh bệnh sau đó đạt kết quả tốt hơn.

Biến chứng chàm khô đầu ngón tay

Nhìn chung, chàm khô đầu ngón tay nói riêng và bệnh chàm nói chung đều rất ít gây nguy hiểm cho sức khoẻ, tuy nhiên nó lại gây ra những vấn đề về thẩm mỹ và tinh thần. Tình trạng bong tróc ngứa ngáy ở  da tay làm ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống, khiến người bệnh trở nên tự ti ngại ngùng. Bệnh cũng có thể làm ảnh hưởng đến công việc hay các vấn đề tình cảm cá nhân và khiến tinh thần của người bệnh.

Bên cạnh đó nếu không nhanh chóng điều trị hoặc hướng điều trị và chăm sóc không đúng cách, bệnh cũng có thể gây ra rất nhiều biến chứng về da liễu khác. Bao gồm

• Lichen hóa: Tình trạng da bị thay đổi sắc tố, nhiều mảng da bong tróc và xếp chống lên nhau, thâm nhiễm và ngứa ngáy. lichen hóa có thể kéo dài rất khó điều trị và làm ảnh hưởng đến các vấn đề thẩm mỹ và ngoại hình.
• Bội nhiễm: Tình trạng gãi ngứa, chà xát trên những vùng da bị chàm khô khiến nó nứt nẻ, chảy máu và tạo cơ hội cho các vi khuẩn, vi trùng tấn công gây bệnh nhiễm và có thể hình thành sẹo tại đây.
• Biến dạng móng tay: Chủ yếu xuất hiện biến dạng nếu người bệnh bị nhiễm nấm men nhưng không điều trị đúng cách khiến các tổn thương tại ngón tay lan rộng lên tới móng tay, móng có xu hướng giòn, vàng và dễ gãy hơn bình thường.

Hướng điều trị chàm khô đầu ngón tay

Người bệnh cần nhanh chóng đến thăm khám tại các bệnh viện da liễu để làm các kiểm tra xét nghiệm nhằm xác định chính xác bệnh và tình trạng bệnh. Qua đó mới có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp cho từng người. Trong giai đoạn mới phát bệnh nếu có hướng điều trị và kiểm soát phù hợp hoàn toàn có thể loại bỏ tối đa những tổn thương ở đầu ngón tay do bệnh chàm gây ra.

Điều trị theo bằng Tây y

Hầu hết bác sĩ đều sẽ chỉ định một số loại thuốc hay kem bôi giúp dưỡng ẩm làm mềm da để hạn chế tình trạng bong tróc ngứa ngáy và giúp người bệnh dễ chịu hơn. Hầu hết là các loại thuốc bôi ngoài da, trong một số trường hợp kháng sinh đường uống cũng có thể được chỉ định nếu có dấu hiệu bội nhiễm nhưng khá ít.

Các thuốc phổ biến được dùng trong điều trị chàm khô đầu ngón tay bao gồm

• Thuốc kháng histamin H1: có thể chỉ định Chlorpheniramine, Loratadin.. nếu nguyên nhân gây bệnh có liên quan đến các tác nhân dị ứng. Thuốc giúp ức chế phản ứng phóng thích histamine quá mức từ đó giảm được triệu chứng ngứa ngáy và các tổn thương da hiệu quả.
• Thuốc bôi chứa corticoid: thường có tác dụng kháng viêm, giảm ngứa, giảm dị ứng tuy nhiên hầu hết chỉ được chỉ định cho các trường hợp bệnh mãn tính hay có dấu hiệu tổn thương nặng do có nhiều tác dụng phụ. Thuốc được dùng trong vòng 14 ngày, người bệnh không nên lạm dụng quá mức vì có thể gây tổn thương ngược lại cho da.
• Thuốc kháng nấm dạng bôi: Thường được dùng cho các trường hợp liên quan đến nhiễm nấm. Thường chỉ định các loại kem bôi có chứa các thành phần như Ketoconazole, Clotrimazole, Griseofulvin,…để ức chế sự hoạt động của các loại nấm.
• Thuốc Hydrocortisione: có tác dụng giảm ngứa ngáy, các kích ứng trên da có liên quan tới bệnh chàm
• Thuốc kháng sinh: Hầu hết được dùng khi có liên quan đến bội nhiễm để ức chế sự phát triển của các vi khuẩn và ngăn ngừa nguy cơ các biến chứng khác nguy hiểm.
• Một số thuốc khác: dung dịch sát trùng  như kem oxit, hồ nước, thuốc tím để sát khuẩn bảo vệ các tổn thương, thuốc ức chế calcineurin, hay một số thuốc corticoid dạng uống nếu tình trạng bệnh nặng hoặc có kèm theo chàm trên nhiều vị trí khác…

Việc dùng thuốc trị bệnh chàm khô đầu ngón tay cần đảm bảo có chỉ định của bác sĩ dù là thuốc bôi hay thuốc uống. Đa phần các thuốc này đều có thể gây ra các tác dụng phụ hoặc kích ứng nhẹ đồng thời có thể bào mòn da nếu lạm dụng quá nhiều. Chính vì thế cần đảm bảo sử dụng đúng liều dùng từ bác sĩ, nếu muốn kết hợp thêm cùng loại thuốc nào cũng cần hỏi ý kiến từ bác sĩ để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Trong trường hợp việc điều trị bằng các loại thuốc không còn mang lại tác dụng, những tổn thương trên ngón tay ngày càng trầm trọng hay bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính, bác sĩ có thể yêu cầu trị liệu bằng ánh sáng để nhanh chóng kiểm soát các triệu chứng. Ưu điểm của phương pháp này là không gây đau đớn, cho hiệu quả tốt có thể kéo dài lên tới 6 tháng. Tuy nhiên chi phí điều trị cũng khá cao và nếu không được thực hiện đúng cách thậm chí có thể gây ra các tổn thương khác trầm trọng hơn.

Áp dụng các bài thuốc dân gian

Bên cạnh dùng các loại thuốc, người bệnh cũng có thể áp dụng các bài thuốc dân gian đơn giản để làm giảm các triệu chứng ngứa ngáy khó chịu. Hầu hết các bài thuốc này đều có nguồn gốc từ thảo dược nên có độ an toàn cao, hầu như không gây ra tác dụng phụ nên có thể dùng trong thời gian dài để hạn chế nguy cơ bệnh tái phát sau đó.

Tuy nhiên chú ý các bài thuốc này chỉ có tác dụng giảm các triệu chứng, không có tác dụng loại bệnh hoàn toàn nên với những tình trạng bệnh nặng vẫn cần kết hợp song song với phác đồ điều trị từ bác sĩ. Người bệnh có thể tham khảo các bài thuốc đơn giản sau

• Dùng dầu dừa: trong dầu dừa có chứa rất nhiều hoạt chất giúp cấp ẩm cho da, tăng lương màng bảo vệ da để hạn chế các kích ứng đồng thời khả năng kháng khuẩn chống viêm của dược liệu này cũng vô cùng tốt. Người bệnh có thể dùng dầu dừa để thoa ngón tay hằng ngày hoặc pha với nước ấm ngâm tay sẽ thấy tình trạng ngứa ngáy, bong tróc giảm đáng kể. Sau điều trị người bệnh cũng nên tiếp tục dùng dầu dừa để cấp ẩm cho da hằng ngày giúp da khoẻ mạnh hơn và phòng tránh bệnh tái phát.
• Dùng lá trầu không: các hoạt chất có trong lá trầu không cũng có tác dụng kháng khuẩn chống viêm tốt, có thể ức chế một số tác nhân gây bệnh hiệu quả. Bạn chỉ cần nấu nước với lá trầu không để ngâm tay hoặc có thể giã trầu không với ít muối hạt để đắp lên đầu ngón tay.
• Dùng nha đam: Tương tự như dầu dừa, phần gel trong của nha đam cũng giúp cấp ẩm cho da rất hiệu quả. Đồng thờ tính kháng viêm kháng khuẩn của nha đam cũng được đánh giá khá cao để làm giảm nhanh các nguy cơ viêm nhiễm tại đây.
• Dùng nghệ: Nếu có xuất hiện tình trạng nứt nẻ lở loét trên ngón tay bạn có thể giã nghệ và đắp lên những tổn thương. Hoạt chất curcumin trong nghệ không chỉ giúp ức chế vi khuẩn, ngăn ngừa viêm nhiễm mà còn giúp làm lành nhanh chóng các tổn thương để phòng tránh nguy cơ để lại sẹo.
• Sử dụng lá trà xanh: trong trà xanh thường có hàm lượng chất chống oxy cao có thể ức chế tối đa các dị nguyên gây bệnh đồng thời khả năng kháng viêm, diệt khuẩn và cấp ẩm cũng rất tốt. Bạn chỉ cần nấu nước với lá trà xanh sau đó dùng ngâm tay hằng ngày sẽ thấy những triệu chứng thuyên giảm đáng kể.
• Muối: dùng nước muối ngâm tay cũng đem đến tác dụng diệt khuẩn kháng viêm cao, tuy nhiên để tăng hiệu hơn bạn có thể sử dụng muối hồng để ngâm tay.

Hướng chăm sóc tại nhà

Quá trình chăm sóc tại nhà cũng đóng vai trò rất quan trọng vào việc điều trị và phòng tránh nguy cơ bệnh tái phát trở lại. Người bệnh cần duy trì thói quen sống khoa học, giữ gìn vệ sinh chân tay sạch sẽ đồng thời hạn chế tối đa tiếp xúc với các dị nguyên để tránh làm tổn thương da trầm trọng hơn.

Cụ thể, người bệnh cần chú ý các vấn đề sau

• Sử dụng các loại kem dưỡng ẩm và các sản phẩm dưỡng da dịu nhẹ, có độ PH thấp để hạn chế tối đa nguy cơ kích ứng da
• Tránh cào gãi trên da vì có thể tăng tổn thương viêm nhiễm trên da. Nếu cảm thấy quá ngứa rát bạn có thể dùng đá lạnh bọc vào bịch nilon để chườm trong khoảng 10- 15 phút
• Dùng nước ấm ngâm tay có thể làm dịu tình trạng ngứa rát khó chịu tuy nhiên có thể làm khô da. Vì thế sau khi ngâm tay xong bạn nên sử dụng các kem dưỡng ẩm để bảo vệ và cấp ẩm cho da
• Hạn chế làm việc hay cầm nắm quá nặng trong suốt thời gian điều trị vì có thể làm tổn thương đầu ngón tay đang bị bong tróc
• Tránh dùng những loại dầu gội, sữa tắm hay nước rửa tay có nhiều hoá chất, bạn có thể tham khảo bác sĩ để sử dụng các sản phẩm phù hợp
• Ưu tiên uống nhiều nước, đặc biệt là các loại nước trái cây và nước ép rau củ để bổ sung vitamin và các khoáng chất để tăng cường hệ miễn dịch, từ đó hạn chế được sự tấn công của các dị nguyên
• Tránh xa những thực phẩm có thể gây dị ứng vì có thể làm bệnh thêm trầm trọng như hải sản, trứng, sữa..
• Tránh xa các thực phẩm cay nóng, bia rượu hay các chất kích thích vì đây là những tác nhân hàng đầu khiến bệnh trầm trong hơn
• Các thực phẩm giàu kẽm, omega3 và các chất chống oxy hoá rất tốt trong quá trình phục hồi các tổn thương do bệnh chàm ở ngón tay.

Phòng tránh bệnh chàm khô ở ngón tay

Ngón tay là bộ phận cần hoạt động rất nhiều hằng ngày nên bệnh cũng có nguy cơ tái phát rất cao. Những tổn thương mà bệnh gây ra ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống hằng ngày nên cần có biện pháp phòng tránh càng sớm càng tốt. Để phòng tránh tối đa nguy cơ bệnh tái phát, cần chú ý những vấn đề sau đây

• Hạn chế dùng tay tiếp xúc trực tiếp với các hoá chất hay chất tẩy rửa như xà bông, nước rửa chén, nước lau sàn.. Nên dùng cao tay cao su để bảo vệ tay hiệu quả hơn
• Sử dụng những loại sữa tắm và dầu gội dịu nhẹ vì đây cũng là các sản phẩm cần trực tiếp tiếp xúc với tay
• Rửa tay bằng xà phòng ngay khi tiếp xúc với các dị nguyên bên ngoài
• Sử dụng các loại kem dưỡng ẩm da tay dịu nhẹ, nên ưu tiên các sản phẩm có chiết xuất từ tự nhiên để bảo vệ da tay
• Sử dụng kem chống nắng cho da tay để hạn chế những ảnh hưởng từ tia cực tím có trong ánh nắng mặt trời
• Tránh xa những nơi nhiều bụi bẩn, hoá chất, tránh ôm động vật  vì có thể gây dị ứng
• Giữ tay luôn sạch sẽ và khô thoáng
• Đeo bao tay khi ra ngoài, đặc biệt giữ ấm cho bàn tay khi trời lạnh, trời hanh khô
• Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng để dưỡng ẩm cho da tay, đặc biệt ở những môi trường văn phòng dùng điều hoà có nhiệt độ thấp
• Thận trọng khi sử dụng sơn móng tay hay thuốc nhuộm tóc
• Uống đủ nước hằng ngày
• Bổ sung dinh dưỡng khoa học đầy đủ để tăng cường sức khoẻ và có thể chống lại những tác nhân gây bệnh cả bên trong và bên ngoài
• Tập thể dục thể thao hằng ngày cũng giúp ích rất nhiều trong việc tăng cường sức khoẻ toàn diện

Những biến chứng mà chàm khô đầu ngón tay sẽ gây ra rất nhiều ảnh hưởng đến thẩm mỹ nên cần nhanh chóng cải thiện. Hy vọng những thông tin chia sẻ trên đây đã mang đến cho bạn nhiều thông tin hữu ích để phòng tránh bệnh hiệu quả hơn.