Tinh trùng loãng là thế nào? Dấu hiệu nhận biết và điều trị

Tinh trùng loãng là thuật ngữ thể hiện cho tình trạng tinh dịch có màu sắc trong suốt, kết cấu lỏng như nước. Tình trạng này là dấu hiệu cho thấy tinh trùng thiếu sức sống, bị dị dạng, số lượng tinh trùng thấp hoặc tinh dịch không chứa tinh trùng. Nếu không kịp thời can thiệp phẫu thuật hoặc sử dụng thuốc, khả năng sinh sản có thể bị suy giảm, nam giới bị hiếm muộn, trường hợp nặng hơn có thể dẫn đến vô sinh.

Tinh trùng loãng là thế nào?

Tinh dịch là chất lỏng được sản xuất và bài tiết qua niệu đạo trong thời gian thủ dâm hoặc quan hệ tình dục. Bên trong tinh dịch là tinh trùng và chất lỏng có khả năng bảo vệ, giúp tinh binh tồn tại và phát triển. Thông thường sau khi  nam giới xuất tinh, tinh dịch sẽ sánh hơn so với nước lọc và có màu trắng đục.

Tuy nhiên tồn tại một số trường hợp, tinh dịch có thể xuất hiện với màu trong suốt và trở nên lỏng như nước. Tình trạng này được gọi là tinh trùng loãng hoặc tinh dịch loãng. Sự bất bình thường về kết cấu và màu sắc của tinh dịch cho thấy nam giới đang mắc phải một hoặc nhiều vấn đề về sức khỏe tiềm ẩn.

Trong trường hợp không sớm thăm khám và can thiệp điều trị, nam giới có thể mắc phải nhiều biến chứng nặng nề khiến khả năng sinh sản bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Dấu hiệu nhận biết tinh trùng loãng

Nam giới có thể nhận biết tinh trùng loãng thông qua một số dấu hiệu sau:

• Tinh dịch có màu sắc trong suốt và lỏng như nước
• Một số trường hợp nam giới mắc chứng tinh trùng loãng có tinh dịch màu vàng nhạt
• Tinh dịch sau khi tiết ra có mùi bất thường. Phần đa là mùi hôi khó chịu do tình trạng viêm nhiễm gây ra.
• Nam giới xuất ra lượng tinh dịch ít hơn hoặc nhiều hơn bình thường
• Bên trong tinh dịch xuất hiện nhiều hạt nhỏ có màu trắng đục, vón cục lại với nhau.

Nguyên nhân khiến tinh trùng bị loãng

Tinh trùng bị loãng có thể là triệu chứng cảnh báo của nhiều bệnh lý, vấn đề tiềm ẩn. Theo các chuyên gia và bác sĩ chuyên khoa nam học, tình trạng tinh trùng thay đổi màu sắc, loãng có thể bắt nguồn từ một hoặc nhiều nguyên nhân dưới đây:

1. Số lượng tinh trùng thấp

Tình trạng tinh trùng loãng có thể xảy ra khi nam giới có số lượng tinh trùng thấp. Thông thường có khoảng 15 triệu tinh trùng hoặc hơn tồn tại trong 1ml tinh dịch. Tuy nhiên do một số nguyên nhân và vấn đề khác nhau, số lượng tinh trùng bị suy giảm khiến tinh dịch sau khi xuất ra trong suốt và loãng như nước.

Một số nguyên nhân phổ biến khiến số lượng tinh trùng bị suy giảm:

• Nhiễm trùng: Một số vấn đề, bệnh lý liên quan đến tình trạng nhiễm trùng như giang mai, bệnh lậu, viêm màng tinh hoàn… là nguyên nhân khiến số lượng tinh trùng bị suy giảm. Vi khuẩn gây bệnh có thể nhanh chóng tấn công và phát triển trong tinh dịch khiến tinh trùng chết và bị dị tật. Ngoài ra ở một số trường hợp nặng, vi khuẩn gây bệnh có thể khiến lượng tinh dịch tiết ra chuyển sang màu vàng nhạt.
• U tinh hoàn: Tinh hoàn là cơ quan quan trọng, nắm vai trò chủ yếu trong việc sản xuất và lưu trữ tinh dịch. Trong trường hợp xuất hiện khối u trong tinh hoàn, chức năng sản xuất tinh trùng của cơ quan này sẽ bị suy giảm. Từ đó khiến số lượng tinh trùng bị suy giảm và gây ra tình trạng loãng tinh dịch.
• Giãn tĩnh mạch tinh: Giãn tĩnh mạch tinh là thuật ngữ thể hiện cho tình trạng các tĩnh mạch ở túi tinh bị giảm bất thường. Tình trạng này có thể khiến chức năng của tinh hoàn bị suy giảm. Từ đó làm giảm số lượng tinh trùng, giảm nồng độ hormone testosterone. Đồng thời khiến cấu trúc tinh dịch chuyển đổi bất thường, tinh dịch hóa lỏng khi chúng được xuất ra bên ngoài.
• Suy giảm nội tiết: Trong quá trình sản xuất tinh trùng, hormone testosterone là yếu tố vô cùng cần thiết. Trong trường hợp nồng độ hormone testosterone thấp, tinh dịch và số lượng tinh trùng sẽ nhanh chóng suy giảm.
• Một số nguyên nhân khác: Tình trạng suy giảm số lượng tinh trùng còn bắt nguồn từ một số vấn đề, bệnh lý khác. Cụ thể như chấn thương vùng kín, xuất tinh ngược, các bệnh tự miễn…

2. Quan hệ tình dục quá độ

Trung bình ở mỗi lần xuất tinh, người đàn ông có thể giải phóng từ 2 – 6ml. Với lượng tinh dịch, có khoảng 100 triệu tinh trùng được giải phóng. Việc lạm dụng thủ dâm hoặc quan hệ tình dục quá độ có thể khiến nam giới bị kích thích và xuất tinh nhiều hơn so với thông thường.

Việc xuất tinh quá nhiều hoặc thường xuyên xuất tinh có thể khiến tinh dịch loãng hơn so với thông thường. Điều này xuất hiện là do tinh hoàn không đủ thời gian để sản sinh tinh trùng.

Ngoài ra việc quan hệ tình dục hoặc thủ dâm quá mức còn khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược. Đồng thời làm suy giảm chức năng của tinh hoàn.

3. Dị tật bẩm sinh

Tình trạng tinh trùng loãng có thể xuất hiện khi nam giới mắc phải một số dị tật bẩm sinh. Cụ thể như tinh hoàn lạc và teo tinh hoàn. Các dị tật này khiến chức năng sản sinh tinh trùng và hormone testosterone của tinh hoàn bị suy giảm. Điều này khiến hàng loạt những vấn đề bất thường khác xuất hiện như bệnh xuất tinh sớm, tinh dịch loãng, vô sinh – hiếm muộn…

4. Cơ thể thiếu hụt kẽm

Kẽm được xác định là một trong những nguyên tố vi lượng quan trọng và rất cần thiết cho quá trình sản sinh tinh trùng và sản sinh nội tiết tố nam. Bên cạnh đó nguyên tố vi lượng này còn giúp đảm bảo sức khỏe tinh trùng, vận tốc tinh trùng nhanh và bền bỉ.

Vì thế việc cơ thể bị thiếu hụt kẽm có thể khiến hiệu suất làm việc của tinh hoàn giảm, số lượng tinh trùng sụt giảm. Từ đó làm suy giảm ham muốn tình dục, suy giảm khả năng sinh sản, tình trạng tinh trùng loãng xuất hiện.

5. Những yếu tố rủi ro khác

Ngoài những nguyên nhân nêu trên, tình trạng tinh trùng loãng ở nam giới có thể xảy ra nếu có những yếu tố rủi ro sau:

• Căng thẳng kéo dài: Hormone sinh dục nam testosterone được sản xuất tại tinh hoàn, tuyến yên và vùng dưới đồi. Trong thời gian hệ thần kinh bị căng thẳng, quá trình sản sinh hormone testosterone ở vùng dưới đồi và tuyến yên sẽ suy giảm. Điều này dẫn đến tình trạng suy giảm nội tiết tố nam và suy giảm số lượng tinh trùng.
• Do ảnh hưởng của các bệnh mãn tính: Tinh trùng đổi màu sắc bất thường và loãng có thể là hệ quả của các bệnh mãn tính như bệnh gout, bệnh tiểu đường, bệnh cao huyết áp hoặc bệnh ung thư.
• Lạm dụng thuốc lá và các loại rượu bia: Các thành phần gây hại được tìm thấy trong thuốc lá và các loại rượu bia như methanol, andehit, nicotine, CO2… không chỉ gây ra nhiều tác động xấu đến hoạt động của hệ tiêu hóa và chức năng gan mà còn khiến quá trình sinh tinh bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Theo kết quả tổng hợp từ các nhà nghiên cứu, những nam giới bị nghiện rượu bia hoặc duy trì thói quen hút thuốc lá, dùng chất kích thích trong thời gian dài thường có số lượng tinh trùng và nồng độ hormone testosterone thấp.

Tinh trùng loãng như nước có sao không?

Tình trạng tinh trùng loãng như nước là triệu chứng cảnh báo số lượng tinh trùng có trong 1ml tinh dịch suy giảm và thấp hơn so với thông thường. Ngoài ra ở một số trường hợp khác, tình trạng tinh trùng loãng còn là triệu chứng cảnh báo tinh dịch chứa tinh trùng bị dị tật, tinh trùng yếu ớt hoặc tinh dịch không chứa tinh trùng.

• Tinh dịch không có tinh trùng: Tinh dịch không có tinh trùng được xác định là trường hợp nghiêm trọng nhất, có khả năng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng sinh lý. Ngoài ra tình trạng này còn là nguyên nhân chủ yếu khiến chứng vô sinh ở nam giới xuất hiện.
• Số lượng tinh trùng trong tinh dịch thấp: Đây là tình trạng số lượng tinh trùng tồn tại trong mỗi ml tinh dịch được tiết ra chứa ít hơn 15 triệu tinh trùng.
• Tinh trùng yếu ớt: Tinh trùng yếu ớt là những tinh trùng di chuyển kém hoặc không có khả năng di động, vận tốc di chuyển chậm và dễ chết.
• Tinh trùng dị tật: Tinh trùng dị tật là những tinh trùng không chứa thông tin di truyền hoặc có cấu tạo bất thường.

Tinh trùng dị tật và yếu ớt, số lượng tinh trùng thấp là nguyên nhấn khiến bệnh vô sinh – hiếm muộn ở nam giới xuất hiện. Đa số những nam giới mắc chứng vô sinh hiếm muộn đều rất khó thụ thai. Nguyên nhân là do ở trường hợp này tinh trùng thường có sức sống kém, hầu hết lượng tinh trùng trong tinh dịch đều bị vô hiệu hóa trước khi di chuyển và xâm nhập vào bên trong cổ tử cung.

Chính vì thế, ngay khi nhận thấy tinh dịch có màu sắc bất thường và tinh trùng loãng, nam giới nên đến chuyên khoa nam học dể được thăm khám, tìm ra nguyên nhân và áp dụng các phương pháp điều trị thích hợp.

Ở những trường hợp nam giới chủ động  kiểm tra và chữa trị, bệnh thường có đáp ứng tốt với các phương pháp. Hơn thế tỉ lệ thụ thai cũng tăng lên đáng kể.

Tinh trùng đặc hay loãng là tốt?

Tinh trùng đặc hay loãng đều là triệu chứng cảnh báo của nhiều vấn đề, bệnh lý tiềm ẩn. Tinh trùng khỏe mạnh thường có màu trắng đục, kết cấu hơi sánh và không mùi.

Do đó khi nhận thấy màu sắc và kết cấu của tinh dịch thay đổi, nam giới nên chủ động đến cơ sở y tế để tiến hành thăm khám, chẩn đoán nguyên nhân và áp dụng các phương pháp điều trị trong thời gian sớm nhất.

Đối với một số trường hợp, những vấn đề, bệnh lý tiềm ẩn sẽ làm ảnh hưởng đến chức năng sinh sản của nam giới. Đồng thời làm giảm sức khỏe tổng thể và đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

Những biện pháp giúp chẩn đoán tinh trùng loãng

Để kiểm tra và tìm ra nguyên nhân khiến tình trạng tinh trùng loãng xuất hiện, bác sĩ chuyên khoa thường yêu cầu bệnh nhân tiến hành xét nghiệm tinh dịch đồ.

Xét nghiệm tinh dịch đồ được thực hiện bằng cách nhanh chóng thu thập tinh dịch khi nam giới vừa mới xuất tinh để đảm bảo chất lượng, số lượng, hình dáng, vận tốc và khả năng chuyển động của tinh trùng.

Thông qua kết quả từ xét nghiệm tinh dịch đồ, bác sĩ chuyên khoa có thể xác định:

• Tính di động (khả năng di chuyển) của tinh trùng (khoảng 75%)
• Thể tích tinh dịch ở mỗi lần nam giới xuất tinh (tinh dịch được xuất ra trung bình từ 2 – 6ml)
• Số lượng tinh trùng (15 – 20 triệu tinh trùng/ml là chỉ số trung bình.

Ngoài ra đối với những trường hợp tinh dịch sau khi xuất ra loãng kèm theo tình trạng đổi màu, bác sĩ chuyên khoa có thể tìm ra nguyên nhân gây bệnh thông qua màu sắc của tinh dịch. Cụ thể:

• Tinh dịch loãng có màu hồng hoặc màu nâu đỏ: Tinh dịch loãng có màu hồng hoặc màu nâu đỏ thường xuất hiện khi tuyến tiền liệt và túi tinh dịch bị viêm.
• Tinh dịch loãng và có màu vàng: Tinh dịch loãng và có màu vàng thường xảy ra khi tuyến tiền liệt bị nhiễm trùng, số lượng bạch cầu trong tinh dịch tăng cao bất thường hoặc nước tiểu lẫn trong tinh dịch.
• Tinh dịch loãng có màu trong suốt: Tinh dịch loãng có màu trong suốt xuất hiện do cơ thể bị thiếu kẽm, dị tật bẩm sinh, ảnh hưởng của bệnh tiểu đường hoặc do quan hệ tình dục quá độ.

Sau khi thu thập kết quả từ xét nghiệm tinh dịch đồ và quá trình quan sát biểu hiện của tinh dịch, bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra kết quả chẩn đoán cuối cùng. Đồng thời xem xét và chỉ định các phương pháp điều trị tương ứng.

Phương pháp cải thiện tinh trùng bị loãng

Tinh dịch loãng được xác định là tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, có khả năng tác động và làm ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng sinh sản của nam giới. Chính vì thế, ngay sau khi có kết quả chẩn đoán, nam giới cần sớm áp dụng các phương pháp chữa trị theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

1. Sử dụng viên uống bổ sung và thuốc

Đối với những trường hợp mắc chứng tinh trùng loãng là do cơ thể thiếu hụt kẽm, do ảnh hưởng của các bệnh mãn tính và do suy giảm nội tiết, bác sĩ chuyên khoa sẽ yêu cầu bạn sử dụng viên uống bổ sung và thuốc.

Một số loại thuốc, viên uống bổ sung thường được xem xét và chỉ định trong quá trình điều trị tinh trùng loãng, gồm:

• Viên uống bổ sung kẽm: Đối với những nam giới có cơ thể bị thiếu hụt kẽm nghiêm trọng, bác sĩ có thể yêu cầu bạn sử dụng đồng thời viên uống bổ sung kẽm cùng với một chế độ dinh dưỡng lành mạnh và khoa học. Ngoài khả năng kích thích và làm tăng số lượng tinh trùng, kẽm còn có tác dụng cải thiện khả năng di động, độ bền bỉ và vận tốc của tinh trùng.
• Thuốc bổ sung testosterone: Thuốc bổ sung testosterone là nhóm thuốc có khả năng làm tăng nồng độ hormone sinh dục nam, giúp nam giới cải thiện số lượng tinh trùng và nâng cao chức năng của tinh hoàn.
• Thuốc kháng sinh: Trong trường hợp nguyên nhân khiến tinh trùng bị loãng là do những vấn đề, bệnh lý liên quan đến viêm nhiễm như nhiễm trùng tuyến tiền liệt, viêm mào tinh hoàn, bệnh lậu… bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành nuôi cấy vi khuẩn. Đồng thời yêu cầu bệnh nhân sử dụng loại kháng sinh tương ứng.
• Các loại thuốc khác: Đối với từng nguyên nhân cụ thể, bác sĩ chuyên khoa có thể xem xét và chỉ định nam giới sử dụng kèm theo một số loại thuốc khác. Cụ thể như thuốc ức chês alpha, thuốc giãn đau, thuốc thư giãn cơ tuyến tiền liệt…

2. Can thiệp ngoại khoa

Đối với những nam giới mắc chứng tinh trùng loãng do dị tật bẩm sinh hoặc do giãn tĩnh mạch tinh, bác sĩ chuyên khoa có thể xem xét và đề nghị can thiệp ngoại khoa. Phương pháp phẫu  thuật được chỉ định nhằm sửa chữa các dị tật xuất hiện ở cơ quan sinh dục. Từ đó giúp chức năng sinh lý phục hồi, khả năng sinh sản được cải thiện.

Tuy nhiên việc can thiệp ngoại khoa tác động lên dương vật có thể đi kèm với một số rủi ro nhất định. Cụ thể như xuất tinh sớm, rối loạn cương dương, nhiễm trùng…

Lối sống khoa học và chế độ sinh hoạt dành cho nam giới mắc chứng loãng tinh trùng

Ngoài những nguyên nhân bệnh lý, chất lượng và số lượng tinh trùng còn chịu sự tác động của chế độ dinh dưỡng và chế độ sinh hoạt. Chính vì thế, bên cạnh việc can thiệp ngoại khoa và sử dụng thuốc, nam giới có thể xây dựng lối sống lành mạnh và khoa học để cải thiện tình trạng tinh trùng loãng.

1. Thường xuyên tập luyện thể dục

Việc tham gia vào các hoạt động thể chất không chỉ giúp nam giới cải thiện sức khỏe xương khớp, kiểm soát cân nặng mà còn tăng hormone sinh dục nam testosterone, nâng cao thể trạng và chất lượng tinh trùng.

Bên cạnh đó việc xây dựng thói quen tập luyện thường xuyên, tăng cường vận động còn thúc đẩy hoạt động của tinh hoàn, làm giảm áp lực lên hệ thần kinh trung ương bằng cách giải phóng các suy nghĩ tiêu cực.

2. Xây dựng đời sống tình dục lành mạnh và an toàn

Lạm dụng thủ dâm, quan hệ tình dục không an toàn hoặc quan hệ tình dục quá mức đều là những thói quen khiến tình trạng tinh trùng loãng xuất hiện. Trong trường hợp nam giới tiếp tục duy trì những thói quen này, chất lượng và số lượng tinh trùng thể suy giảm. Đồng thời là, tăng nguy cơ mắc chứng vô sinh hiếm muộn.

Chính vì thế, nam giới cần xây dựng đời sống tình dục lành mạnh và an toàn bằng cách:

• Sử dụng bao cao su khi thực hiện các hoạt động quan hệ tình dục nhằm làm giảm nguy cơ bị lây truyền các bệnh xã hội.
• Nam giới chỉ nên quan hệ với một bạn tình, tránh tham gia hoạt động tình dục với các đối tượng có khả năng mắc những bệnh lây nhiễm. Đặc biệt là bệnh giang mai, bệnh lậu, bệnh HIV.
• Thủ dâm và quan hệ tình dục với tần suất phù hợp. Yếu tố này cần dựa vào tình trạng sức khỏe chức năng sinh lý và tình trạng sức khỏe của từng người. Chính vì thế nam giới nên đến chuyên khoa nam học để tiến hành thăm khám và được bác sĩ chuyên khoa đưa ra lời khuyên hữu ích.

3. Không hút thuốc lá và không sử dụng rượu bia

Các thành phần độc hại được tìm thấy trong rượu bia và thuốc lá có khả năng làm tăng nguy cơ mắc chứng tinh trùng loãng ở nam giới và gây ra nhiều tác động tiêu cực đến chức năng sinh sản.

Chính vì thế nam giới cần ngưng hút thuốc lá, tránh sử dụng rượu bia và chất kích thích. Ngoài ra, nam giới cũng cần tránh hít khói thuốc lá thụ động.

4. Bổ sung thực phẩm lành mạnh

Nam giới có thể nhanh chóng cải thiện độ bền bỉ và sức khỏe của tinh trùng bằng cách xây dựng và duy trì một chế độ ăn uống phù hợp, đầy đủ chất dinh dưỡng. Đặc biệt bạn nên bổ sung vào khẩu phần ăn uống mỗi ngày các loại thực phẩm lành mạnh như trái cây, rau xanh, các loại hạt, cá, trứng, thịt, sữa…

Kết quả từ các cuộc nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc bổ sung cho cơ thể đầy đủ thành phần dinh dưỡng có thể giúp số lượng tinh trùng tăng nhanh. Đồng thời giúp nam giới cải thiện khả năng di chuyển của tinh trùng.

Ngoài ra việc xây dựng và duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và khoa học còn giúp nam giới kích thích quá trình sản sinh nồng độ hormone sinh dục nam testosterone. Đồng thời kích thích quá trình phóng thích tinh trùng diễn ra ở tinh hoàn, tuyến yên và vùng dưới đồi.

Tình trạng tinh dịch loãng hay tinh trùng loãng là triệu chứng cảnh báo nhiều vấn đề, bệnh lý tiềm ẩn. Chính vì thế ngay khi nhận thấy tinh dịch có màu sắc bất thường và bị lỏng, nam giới nên chủ động đến chuyên khoa nam học để thăm khám, chẩn đoán và kịp thời điều trị. Tình trạng lơ là và chủ quan có thể tình trạng này nhanh chóng chuyển biến xấu. Đồng thời làm tăng nguy cơ vô sinh, hiếm muộn ở người đàn ông.