Thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung và lưu ý cần biết

Sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung thường phù hợp cho những trường hợp nhẹ, trong giai đoạn đầu để ngăn ngừa nguy cơ viêm nhiễm lan rộng. Tuy nhiên người bệnh cần đảm bảo dùng đúng trường hợp, đúng cách, đúng loại, đúng chỉ định của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn tuyệt đối.

Dùng thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung khi nào

Nguyên nhân gây viêm lộ tuyến cổ tử cung thường liên quan đến sự thay đổi hormone trong cơ thể hay việc quan hệ tính dục không an toàn. Tuy đây không phải là một bệnh nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống tình dục, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm nặng đồng thời có thể dẫn tới vô sinh, hiếm muộn nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời.

Theo các bác sĩ, nguyên tắc điều trị viêm lộ tuyến là cần kiểm soát nguồn estrogen trong cơ thể, cân bằng nội tiết tố cho cơ thể đặc biệt là khi bệnh nhân có sử dụng nội tiết tố ngoại sinh từ bên ngoài. Mặt khác thuốc kháng sinh cũng cần sử dụng song song  nếu nguyên nhân gây bệnh có liên quan đến các vi sinh vật gây viêm nhiễm, là bệnh lây truyền hay vùng tổn thương đã bị viêm nhiễm.

Mục đích chính của việc dùng kháng sinh là ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng, nấm, ký sinh trùng hay tất cả những tác nhân gây viêm nhiễm khác, phòng tránh nguy cơ các tổn thương lan rộng. Nhờ đó người bệnh có thể áp dụng các biện pháp điều trị khác, hạn chế tối đa các biến chứng có thể xuất hiện.

Kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến thường ở cả dạng uống để đem hiệu quả trên toàn thân hoặc dạng đặt để giải quyết các vấn đề ở khu vực tổn thương. Hầu hết ở tất cả các giai đoạn, bệnh nhân đều được chỉ định dùng kháng sinh nhưng với công dụng và mục đích khác nhau.

Ở viêm lộ tuyến cổ tử cung độ 1, các tổn thương chưa quá trầm trọng nên có thể sử dụng kháng sinh đường uống hoặc đặt, kết hợp với các loại thuốc chống nấm, chống viêm hay các sản phẩm chứa lợi khuẩn Lactobacillus là có thể dần giải quyết bệnh. Tuy nhiên ở những giai đoạn sau, việc dùng kháng sinh vẫn rất cần thiết nhưng cần kết hợp với những phác đồ như đốt laser mới có thể hoàn toàn loại bỏ những tế bào bị hư hỏng.  Liệu trình điều trị lúc này cũng phức tạp hơn rất nhiều chứ không đơn giản là dùng kháng sinh như trước.

Tùy từng giai đoạn, tình trạng bệnh nhân là việc sử dụng loại kháng sinh nào cũng được chỉ định khác nhau. Sau đốt laser bác sĩ có thể vẫn yêu cầu tiếp tục dùng kháng sinh. Nói chung người bệnh nên trao đổi thêm với bác sĩ để biết rõ mục đích và cách sử dụng, liều lượng kháng sinh phù hợp nhất.

Những loại thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến phổ biến

Việc dùng loại kháng sinh nào, kháng sinh tại chỗ hay toàn thân còn cần phụ thuộc rất lớn vào nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là một số loại kháng sinh phổ biến nhất

Thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung do lậu cầu

Lậu cầu là một loại bệnh nhiễm khuẩn thường lây qua đường tinh dục và có thể tiến triển thành mãn tính gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đời sống tình dục như như tinh thần của người bệnh. Đây cũng là nguyên nhân gây viêm lộ tuyến gặp ở rất nhiều phụ nữ quan hệ không an toàn. Các nhóm kháng sinh được sử dụng trong trường hợp này như

Thuốc kháng sinh Ceftriaxone

Ceftriaxone là một cephalosporin thế hệ 3 thường được sử dụng dưới dạng tiêm tĩnh mạch để tiêu diệt các vi khuẩn, có hiệu quả cao trong loại bỏ vi khuẩn liên quan đến bệnh lậu cầu. Thuốc hoạt động theo cơ chế gắn vào một hoặc nhiều protein có gắn penicillin (PBP) –  đây là các protein trực tiếp tham gia vào việc cấu tạo màng tế bào vi khuẩn. Nhờ đó có thể ức chế quá trình sinh sôi, tổng hợp viên khuẩn.

Các tác dụng phụ có thể xuất hiện

• Tiêu chảy.
• Phản ứng da, ngứa, nổi ban.
• Sốt, viêm tĩnh mạch, phù.
• Giảm bạch cầu, giảm tiểu cầu.
• Nổi mày đay.
• Đau đầu, chóng mặt
• Viêm đại tràng có màng giả.
• Ban đỏ đa dạng.
• Tiểu ra máu, tăng creatinin huyết thanh.

Bên cạnh dùng để trừ vi khuẩn lậu, Ceftriaxon còn dùng để dự phòng nhiễm khuẩn trước khi phẫu thuật hay đốt laser tại âm đạo cho người bệnh. Sản phẩm không khuyến khích dùng cho phụ nữ có thai và người đang cho con bú. Do đây là dạng thuốc tiêm nên người bệnh chỉ nên dùng khi có chỉ định của bác sĩ, thực hiện dưới sự theo dõi và giám sát từ bác sĩ, y tá hay những người có chuyên môn để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Kháng sinh Cefixime

Cefixime là nhóm kháng sinh đường uống thuốc nhóm cephalosporin thế hệ 3 có tác dụng mạnh. Bệnh nhân bị viêm lộ tuyến do bệnh lậu chỉ cần uống 1 liều duy nhất 40mg là có thể ngăn chặn được nguy cơ nhiễm khuẩn tiếp tục phát tán.Thuốc hoạt động dựa trên cơ chế khá tương đồng Ceftriaxone do cùng nhóm Cephalosporin. Thuốc có tác dụng loại bỏ các vi khuẩn gam âm đồng thời chống lại các vi khuẩn kháng thuốc mạnh mẽ.

Thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung Cefixime có thể gây ra các tác dụng phụ thường gặp như

• Ợ nóng, ợ hơi
• Buồn nôn, nôn, đau dạ dày
• Lo lắng, buồn ngủ
• Ngứa hoặc tiết dịch ở âm đạo.
• Đau họng, phát ban da

Thuốc không được khuyến khích dùng cho phụ nữ có thai và người đang cho con bú, có thể tác dụng ngược nếu người bệnh đang sử dụng các loại thuốc ngừa thai nên cần trao đổi thật kỹ với bác sĩ trước khi dùng để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Kháng sinh Spectinomycin

Spectinomycin là một kháng sinh aminocyclitol có tác dụng kìm khuẩn, được điều chế dưới dạng bột hoặc tiêm để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn nhanh chóng nhất. Thuốc thường được dùng 1 liều duy nhất để loại bỏ bệnh lậu do khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra, đồng thời có tác dụng trên những người kháng penicillin và những bệnh nhân mang chủng N. gonorrhoeae kháng lại các penicillin.

Các tác dụng phụ có thể xuất hiện

• Đau chỗ tiêm
• Sốt, đau đầu, chóng mặt.
• Buồn nôn.
• Ngứa, mày đay.

Thuốc có thể dùng được cho phụ nữ mang thai vị bị viêm lộ tuyến có liên quan đến bệnh lậu hoặc các dạng viêm nhiễm khác cần được ngăn chặn sớm mà không gây ra dị tật cho thai nhi. Tuy nhiên Thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung Spectinomycin chưa được khuyến khích dùng cho người đang cho con bú.

Thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung do Chlamydia

Chlamydia cũng là một bệnh lý lây qua đường tình dục và gây viêm lộ tuyến cổ tử cung khá phổ biến. Nếu do nguyên nhân này bác sĩ sẽ chỉ định một số nhóm kháng sinh phổ biến sau

Kháng sinh Amoxicillin

Thuốc Amoxicillin là kháng sinh nhóm penicillin phổ biến có thể dùng cho cả những trường hợp nhiễm khuẩn thông thường nhưng sẽ có tác dụng tốt hơn trên những bệnh nhân viêm lộ tuyến do Chlamydia . Bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân viêm lộ tuyến độ 1 sử dụng thuốc trong uống ngày 3 lần trong 7 ngày kết hợp với một số loại thuốc chống viêm hay tăng lợi khuẩn liên tiếp mà không cần phải đốt hay thực hiện các phương pháp điều trị khác.

Một số tác dụng phụ thường xuất hiện

• Đau dạ dày, buồn nôn, nôn mửa
• Ngứa âm đạo, tiết dịch
• Đau đầu
• Lưỡi sưng, có màu đen, hoặc nổi “gai” lưỡi

Các nghiên cứu tạm thời cho thấy Amoxicillin không gây hại cho thai nhi, không gây dị tật nếu sử dụng đúng cách. Tuy nhiên với phụ nữ mang thai cần cần được xem xét kỹ lưỡng trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Kháng sinh Azithromycin

Azithromycin là kháng sinh phổ rộng thuộc nhóm macrolid có tác dụng kháng khuẩn khá mạnh, loại bỏ được nguy cơ nhiễm khuẩn có liên quan đến Chlamydia. Thuốc hoạt động theo cơ chế gắn với ribosom của vi khuẩn gây bệnh, nhờ đó có thể ức chế được quá trình tổng hợp được protein của cơ thể. Azithromycin  có tác dụng trên cả những nhóm vi khuẩn gam dương và gam âm.

Những tác dụng phụ thường gặp khi dùng Azithromycin  mà người bệnh cần thận trọng như

• Rối loạn tiêu hóa
• Buồn nôn, nôn, ỉa chảy, đau bụng
• Đau đầu, đau ngực, mệt mỏi

Thuốc được điều chế dưới cả dạng viên nén và dạng bột, dùng để uống trong từng trường hợp. Cẩn trọng khi sử dụng thuốc cho người bị vàng da, người có các vấn đề về gan, người có đang mang thai và cho con bú cũng cần trao đổi thật kỹ với bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Kháng sinh Doxycyclin

Kháng sinh Doxycyclin thuộc nhóm Tetracycline cũng thường được dùng để điều trị viêm lộ tuyến ở phụ nữ có liên quan đến khuẩn Chlamydia. Thuốc có tác dụng kìm khuẩn và ức chế sự tổng hợp protein để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn. Thuốc điều điều chế dưới nhiều dạng như viên nén, viên nang, thuốc tiêm tĩnh mạch để sử dụng cho từng trường hợp.

Thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung Doxycyclin có thể gây ra các tác dụng phụ sau

• Đau đầu
• Cảm thấy yếu ớt, mệt mỏi
• Buồn nôn hoặc nôn
• Nhạy cảm với ánh sáng mặt trời
• Biến đổi màu răng vĩnh viễn, tuy nhiên thường gặp chủ yếu ở trẻ em hơn là người lớn.

Doxycyclin không được khuyến khích dùng cho những đối tượng như người suy gan, suy thận, bệnh nhân hen suyễn, người đã từng phẫu thuật dạ dày hay phụ nữ có thai và người đang cho con bú.

Kháng sinh Levofloxacin

Levofloxacin là một kháng sinh tổng hợp thuộc nhóm flucroquincion, hoạt động trên cơ chế ức chế sự tổng hợp AND của vi khuẩn. Thuốc có tác dụng tốt trên nhiều nhóm vi khuẩn gam dương, gam âm và vi khuẩn đường ruột hay cả liên cầu khuẩn. Thuốc được điều chế ở cả dạng viên uống và dạng tiêm để kiểm soát được mức độ và giai đoạn bệnh hiệu quả nhất.

Thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung Levofloxacin có thể gây ra các tác dụng phụ sau

• Buồn nôn, nôn
• Tiêu chảy, đau bụng, táo bón, khó tiêu
• Tăng men gan
• Mất ngủ, đau đầu
  Ngứa, phát ban da.

Tuy nhiên việc lạm dụng quá mức Levofloxacin hay nếu bị dị ứng nặng có thể gây viêm âm đạo ngược lại. Phụ nữ có thai và người đang cho con bú cũng không nên sử dụng để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho thai nhi.

Một số loại thuốc khác

Tùy từng nguyên nhân và triệu chứng của bệnh nhân, một số loại thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung khác dạng đặt cũng được chỉ định phổ biến như

• Thuốc đặt Fluomizin: thuốc nhóm kháng sinh phổ rộng có chứa Dequalinium Chloride giúp kìm hãm sự phát triển của các nhóm vi khuẩn gam dương, gam âm hay nấm men có liên quan. Thuốc có thể gây ra ngứa rát tại bộ phận sinh dục. Chú ý không dùng khi đang đến thời kỳ kinh nguyệt, phụ nữ có thai và người đang cho con bú.

• Thuốc Polygynax: là viên đặt phụ khoa có chứa thành phần Neomycin là một loại kháng sinh phổ rộng có tác dụng ức chế tổng hợp protein của vi khuẩn. Thuốc có thể gây ra một số phản ứng phụ như nóng phát âm đạo, phát ban, nổi mụn..
• Thuốc Mycogynax: có chứa thành phần kháng sinh Streptomyces venezuelae có khả năng ức chế sự phát triển của các loại vi khuẩn, nấm gây viêm lộ tuyến. Đồng thời thuốc còn có tác dụng chống viêm, chống dị ứng hiệu quả để ngăn chặn các biến chứng khác có thể xuất hiện.

 Một số lưu ý khi dùng thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung

Việc sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung được sử dụng trong nhiều trường hợp, tuy nhiên người bệnh không nên vì thế mà chủ quan. Tuy nhiên song song đó kháng sinh vốn là một loại thuốc có rất nhiều tác dụng phụ, vì thế phải đảm bảo đúng người, đúng loại, đúng chỉ định để đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Do đó khi sử dụng các loại thuốc này người bệnh cần chú ý một số vấn đề sau

• Đảm bảo dùng đúng loại, đúng liều lượng theo đúng chỉ định của bác sĩ để tránh gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm như suy giảm hệ miễn dịch, gặp vấn đề trong tiêu hóa, trở nên nhạy cảm quá mức với ảnh sáng..
• Kháng sinh hầu như không hiệu quả với các nguyên nhân gây bệnh có liên quan đến virus hay nấm, do đó bệnh nhân cần phải làm đầy đủ các xét nghiệm kiểm tra trước khi dùng thuốc để đảm bảo an toàn tuyệt đối
• Một số loại thuốc đặt được sử dụng trong giai đoạn sớm có thể làm lộ tuyến tiết chất nhầy nhiều hơn khiến thuốc bị loãng hay trôi thuốc ra ngoài nên người bệnh cần chú ý kiểm tra
• Kháng sinh hầu hết đều không phân biệt các vi khuẩn lợi hay hại mà tiêu diệt hết khiến vùng âm đạo mất cân bằng độ PH, do đó người bệnh thường được chỉ định song song với bổ sung các lợi khuẩn
• Một số loại kháng sinh nếu được tự ý sử dụng nhưng không đủ mạnh để tiêu diệt vi khuẩn hoặc ở những người lạm dụng thuốc dài ngày có thể gây ra tình trạng kháng thuốc và làm tính trạng bệnh trầm trọng hơn
• Việc dùng kháng sinh cũng có thể làm bệnh dễ tái phát trở lại do chỉ hết viêm chứ không thể hết được lộ tuyến
• Khi sử dụng các loại thuốc đặt chú ý không quan hệ tình dục để tránh viêm nhiễm nặng hơn
• Tránh xa việc dùng bia rượu, thuốc lá trong suốt quá trình sử dụng sử dụng kháng sinh
• Vệ sinh vùng kín hằng ngày, tránh để vùng kín ẩm ướt
• Kiểm tra vùng kín định kỳ thường xuyên để đảm bảo an toàn tuyệt đối
• Phụ nữ có thai và người đang cho con bú tuyệt đối không tự ý dùng thuốc do có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi

Tốt nhất người bệnh nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ, thăm khám kỹ càng trước khi sử dụng thuốc kháng sinh điều trị viêm lộ tuyến cổ tử cung để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người bệnh. Đây là một bệnh lý rất nguy hiểm nên cần được điều trị càng sớm càng tốt, tránh các biến chứng có thể xảy làm ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống hằng ngày.